‘Boete voor bestwil’

Ik heb één keer in mijn leven een boete gekregen. In een trein. Mijn vrijreizen bewijs bleek geldig tot de donderdag voor de vakantie, en dus niet meer op mijn laatste lesdag. Uiteraard heb ik netjes geknikt en beleefd de boete aanvaard, om vervolgens erg boos en verdrietig te zijn om dit Grote Onrecht dat mij werd aangedaan.Nu zijn er heel veel verschillende mensen en heel veel verschillende boetes. Voornamelijk zijn er boetes om ons rechtssysteem te handhaven. Boetes hebben als doel ons verplicht berouw te laten tonen, in de vorm van geld. Het woord ‘boete’ zegt het al: boete doen voor je misdaad. Of dat nu verkeerd parkeren is of het niet hebben van een achterlichtje op de fiets. Het principe is simpel: je doet iets wat niet mag, je wordt ervoor gestraft en je zult het niet meer doen. Nadeel hiervan is dat men meestal besluit de misdaad niet meer te herhalen, omdat men een boete wil vermijden, en niet omdat men inziet dat de misdaad niet het juiste was om te doen. Het ontwijken van de straf lijkt daarmee belangrijker dan het inzien van onjuist gedrag.Zelf herken ik dit bij het dragen van een autogordel. Ik haat autogordels tot in het diepste van mijn ziel. Het snoert me in, het zet me vast. Ik kan geen kant op. Mocht ik in het water geraken, of klem komen te zitten tussen een ‘verboden te parkeren’ bord en een slecht geparkeerde vrachtwagen, dan kan ik er niet uit. Die situaties vind ik beangstigender dan door de voorruit geslingerd te worden en te worden platgereden door een vijftal gezinswagens. Boetes zullen dit echter niet met mij eens zijn. Zij kennen slechts één wet en die zullen zij handhaven. Omdat ik niet zit te wachten op torenhoge boetes, draag ik mijn riem en sta doodsangsten uit op drukke wegen en langs stille wateren. Ik houd mij aan de wet om een boete te vermijden, niet omdat ik het met de wet eens ben.Er zijn echter ook wetten, en daarmee gerechtvaardige boetes, die we allen unaniem toejuichen. Maar kennelijk kent ook unanimiteit haar individualiteit. Want we zijn het er allemaal mee eens, heus wel, maar in dit specifieke geval, nu het ‘ons’ betreft, zijn we toch van mening dat er altijd uitzonderingen gelden. En mocht de wet het niets eens zijn met ons uitzonderingsverzoek, dan zijn we woedend. We gillen dat het geld van die boete alleen maar naar een nieuwe hoed voor Beatrix gaat en schreeuwen dit Grote Onrecht van de daken.Vanaf juni gaat de gemeente en de politie strenger optreden tegen parkeeroverlast in Vreeswijk. In het persbericht staat dat men ‘uit ervaring weet dat het handhaven van het parkeerbeleid en het uitdelen van boetes kan leiden tot irritatie en zelfs boosheid.’ Boosheid. Boosheid omdat de wet gehandhaafd wordt? Mensen die hier ‘boos’ om worden verdienen wel meer dan een boete. Die verdienen berouw.