Naast het nieuws vindt u op De Digitale Stad Nieuwegein ook veel informatie over het heden en het verleden van de dorpen Jutphaas en Vreeswijk. Kijk eens naar de rubriek: Toen & Nu of De Oude PEN en de Prentbriefkaart van de week. Deze week een foto van het voormalig postkantoor in Vreeswijk.
Het belang van de prentbriefkaart voor de historische wetenschap is lange tijd door de archiefbeherende instanties onderschat. Toch zijn het juist de prentbriefkaarten, die ons een aardig beeld geven van de veranderingen in onze samenleving.
De kaart komt uit ongeveer 1905. Uitgever is P. Smit Ebzn (Piet Paviljoentje, lees even verderop waarom Piet zo genoemd werd). Op de kaart ziet u een gezicht in de Dorpsstraat met bebouwing te Vreeswijk uit het noorden; met rechts de voorgevel van het postkantoor. Thans is Visser Electro in het pand gevestigd.
Van Vreeswijker Jaap Boersema kreeg onze redactie onderstaande foto’s toegestuurd. Graag delen wij deze!
Over P. Smit Eben
De eerste Vreeswijkse uitgever vn prentbriefkaarten was Pieter Smit Eben. Deze Pieter was in 1881 te Utrecht geboren als zoon van Eike Barend. Vader Eike vestigde zich in 1886 met zijn gezin vanuit Utrecht te Vreeswijk. Hij werkte als machiniste en kapitein. Zoon Pieter bekwaamde zich in het cafévak en kwam als paviljoenbeheerder in dienst bij een vervoersmaatschappij, de Tram en Bargedienst ‘De Vereeniging.’ Deze exploiteerde een wachtpaviljoen aan de Koninginnensluis ten gerieve van de passagiers. Hier zwaaide Smit, bijgenaamd Piet Paviljoentje, de scepter.
Het wachthuisje bezat een 1e en 2e klas wachtkamer. In de 1e klas wachtkamer kon men iets gebruiken en werden zwak alcoholische dranken geserveerd, voor de verstrekking waarvan P. Smit in 1905 een vergunning had aangevraagd en gekregen. Naast versnaperingen verkocht hij hier ook de zijn die tijd populaire prentbriefkaarten. Smit liet deze kaarten hoogstwaarschijnlijk, zoals al zijn tijdgenoten, drukken in Duitsland, maar gaf ze onder zijn eigen naam uit. Tientallen kaarten, niet alleen van Vreeswijk, maar ook van het door de reizigers net gepasseerde Jutphaas, dragen zijn naam.
Een jaar na zijn huwelijk in 1913 met Catharina Maria Koekman, raakte P. Smit brodeloos. In 1914 werd namelijk in het kader van de landsverdediging in opdracht van de militaire commandant ter plaatse het wachtpaviljoen met de grond gelijk gemaakt. P. Smit opende in 1917 als alternatief een lokaliteit aan de Handelskade tegenover de Koninginnensluis. Ook hier zullen de prentbriefkaarten over de toonbank gegaan zijn.
Na de eerste wereldoorlog werd het wachtpaviljoen niet herbouwd en P. Smit vertrok in 1919 om gezondheidsredenen met zijn vrouw naar Hilversum, een plaats waarvan de omgeving in die tijd aangeprezen werd als gezond en heilzaam. Hij oefende hier geen beroep uit en overleed aldaar in 1937.
Het wachtpaviljoen in Vreeswijk op een andere ansichtkaart uit 1904. De paardentram staat al te wachten. Mocht deze dame te laat komen, dan heeft de exploitant van het wachthuis Piet Smit nog wel een kop hete waterchocolade klaar staan.
