25 Jaar was Richard Houtveen toen hij op de avond van de verloren WK-finale van 2010 om het leven kwam in Nieuwegein. Hij was met een kort, scherp voorwerp in het hart gestoken. Vele jaren later stond deze coldcase vandaag op zitting met een inmiddels 45-jarige verdachte uit Harmelen. Het OM eiste twaalf jaar cel tegen de man wegens doodslag.
Wat een gezellige avond had moeten worden, liep uit op een drama dat familie en vrienden van Richard nooit zullen vergeten. Met een groepje was hij naar het Nieuwegeinse plein De Markt gegaan om daar de WK-finale Nederland-Spanje op een groot scherm te volgen.
De geruchtmakende zaak staat bekend als de WK-moord. Richard Houtveen werd doodgestoken nadat hij met vrienden bij Cityplaza op een groot scherm naar de voetbalfinale in Zuid-Afrika had gekeken. Een mensenmassa op het plein zag op 11 juli 2010 hoe Nederland opnieuw naast de titel greep en Spanje werd gehuldigd als de nieuwe wereldkampioen.
In zijn hart gestoken
Intussen ontstonden herhaaldelijk opstootjes tussen twee groepen toeschouwers. Appie L. zou Houtveen daarbij hebben geduwd. Houtveen liep met zijn vriendin weg van het plein en zakte bij de ingang van een parkeergarage in elkaar. Hij bleek in zijn hart te zijn gestoken. Houtveen werd gereanimeerd, maar een spoedoperatie in het ziekenhuis om zijn leven te redden bleek vergeefs.
L. ontkent stellig dat hij iets met de dood van Houtveen te maken heeft gehad. Vanmorgen in de rechtszaal vertelde hij dat tijdens de voetbalwedstrijd klappen waren gevallen. Een vriend van Houtveen sloeg een vriend van Appie L. buiten westen. Na het eindsignaal kwam het opnieuw tot een confrontatie. L. zou daarbij de gemoederen hebben willen bedaren en zich daarom tussen de strijdende partijen hebben opgesteld.
L. houdt vol dat hij Houtveen niet heeft geduwd, maar hem alleen met zijn hand op afstand heeft gehouden. Daarna gingen L. en zijn Nieuwegeinse vriendin er snel vandoor, omdat ze achterna gezeten zouden worden. Pas de volgende dag hoorde hij dat Houtveen korte tijd later was overleden.
Te weinig bewijs
Appie L. werd na Houtveen’s dood uitgebreid als verdachte verhoord en werkte ook mee aan een reconstructie door de politie. Maar na twee jaar besloot het OM dat er te weinig bewijs was om hem veroordeeld te krijgen. L. kreeg zelfs een schadevergoeding toegewezen toen de verdenking tegen hem was vervallen.
In 2017 meldde een jonge vrouw zich bij Houtveen’s moeder. Ze vertelde haar over haar vermoedens dat Appie L. namens anderen een oude rekening met haar zoon te vereffenen had. De zaak werd heropend en ook een coldcaseteam van de politie verdiepte zich erin.
Hoewel het scenario van de tipgeefster niet werd bevestigd, leverde het hervatte onderzoek wel nieuwe inzichten op. Het OM denkt nu alsnog voldoende bewijs tegen L. te hebben verzameld.
Bloedspoor van veertien meter
De officier van justitie liet vanmiddag in de rechtszaal een animatie zien van de gebeurtenissen van de fatale avond in 2010. Houtveen is in zijn hart gestoken door een voorwerp van drie tot vier centimeter breed met één scherpe zijde. Uit de wond en het bloedspoor van veertien meter valt af te leiden dat hij hooguit nog twee tot drie minuten na de steekpartij kan hebben geleefd. Volgens het OM moet de moord dus wel tijdens de confrontatie met Appie L. zijn gebeurd.
In 2019 vond de politie een opengeklapt mes dat aan de beschrijving van het gebruikte steekwapen voldoet. Het lag in het water onder een brug bij de Doorslag waar Appie L. na de WK-finale lang met zijn handen op de reling heeft gestaan. Een vriend herkende het vissersmes. Volgens die vriend had L. altijd zo’n mes bij zich, ook op de avond van Houtveens dood.
Advocaat Paul Emmelot betoogt dat betrokkenen en getuigen die avond veelal stevig gedronken en geblowd hadden. De vele verklaringen tegen L. zouden daarom op zijn minst twijfelachtig zijn.
“Flink en goed geraakt”
De tegenstrijdige verklaringen die L. zelf heeft gegeven werden vanmorgen nog eens goed tegen het licht gehouden. Zo zou hij na de wedstrijd tegen een vriendin hebben gezegd dat hij Houtveen “flink en goed geraakt” had, wat hij later weer ontkende. Mensen uit zijn omgeving beweren dat hij indertijd vaak cocaïne gebruikte. Op de vraag of hij onder invloed was antwoordde hij vanmorgen: “Geen drugs, ik had alleen een paar biertjes op.”
Opmerkelijk in de zaak is dat op getapte telefoongesprekken L. tegen zijn vriendin heeft gesproken over tasjes waar de politie naar zocht. “Alles moet weg” zou hij daarover hebben gezegd. Het T-shirt dat hij op die avond droeg is nooit gevonden.
Uit zijn dossier blijkt dat L. meerdere agressieve conflicten heeft gehad, waarvoor hij ook met de politie in aanraking is geweest. Ook zou er al langer sprake zijn geweest van ruzie tussen L. en Houtveen. L. gaf vanmorgen toe dat hij in 2008 de banden van Houtveen heeft lekgestoken, naar eigen zeggen omdat hij door het slachtoffer werd uitgedaagd. Houtveen zou eerder al eens de auto van L. hebben vernield.
Spreekrecht
De moeder van het slachtoffer maakte op zitting gebruik van haar spreekrecht. “We hebben twaalf jaar moeten wachten op deze dag”, verklaarde ze geëmotioneerd. De officier van justitie op haar beurt benadrukte de maatschappelijke schok dat ‘iemand die een conflict probeert te sussen, op straat zomaar wordt doodgestoken’.
Volgens de officier van justitie blijkt uit de combinatie van al bewijs dat verdachte doodslag heeft gepleegd op Richard Houtveen. Zij eiste twaalf jaar cel tegen de 45-man uit Harmelen. De uitspraak is op vrijdag 13 mei.
