Winkelcentrum Muntplein is een belangrijk wijkcentrum voor Nieuwegein en dit is ook door de gemeente zo benoemd. Het winkelcentrum vervult een zeer belangrijke functie voor de dagelijkse voorzieningen voor de bewoners van de vier omliggende wijken. In het voorjaar 2023 werd door het college B&W besloten dat ‘de knip’ (een verzinkbare paal) geplaatst wordt op de Batauweg tussen Oortjesburg en Nedereindseweg, zodat het autoverkeer over de A.C. Verhoefweg gaat. En dat terwijl er een goed onderbouwd plan is opgesteld door de winkeliersvereniging Muntplein om ‘de knip’ te plaatsen tussen Aspekt Makelaardij en de Lidl. Een plan dat warm omarmd werd door de fractievoorzitters van de politieke partijen, vereniging van eigenaren en bewonerscommissie Muntplein en Waardijnburg. “Wat is de reden dat ons idee niet getest werd?”, vraagt de Winkeliersvereniging zich af. “En hoe moeten ouderen die niet fietsen ons straks bereiken?”

“Toezeggingen voor beperking van de schade zijn boterzacht”

De Winkeliersvereniging van winkelcentrum Muntplein onderstreept het belang van de veiligheid van de Batauweg enorm. Ook al is het aantal ongelukken (vaak eenzijdig) verwaarloosbaar, gaf de wijkagent aan. Tijdens een bijeenkomst over ‘de knip’, oktober 2022, waren er twee voorstellen. De focus lag toen al vanuit de gemeente op de knip tussen Oortjesburg en Nedereindseweg. Ter plekke werd er een derde optie geopperd door de aanwezigen. Angélique Schenk en Kees Oomen (Winkeliersvereniging Muntplein) zijn direct aan de slag gegaan om een plan te maken rondom deze derde optie; dat werd ook zeer aangemoedigd vanuit de gemeente. In hun plan werd gekeken naar de voordelen van de nieuwe situatie. Door deze situatie blijft de economische en maatschappelijke schade beperkt. “Wij zijn samen met een adviseur gaan kijken naar de voor- en nadelen van ‘de knip’ op het zebrapad. Diverse partijen, waaronder de bewoners, apotheek, huisartsenpraktijk en Betere Buurten, waren bij dit plan betrokken,” zegt Angélique. Met het plan (ondertekend door de verschillende partijen) zijn Kees en Angélique langs de fractievoorzitters gegaan, die zeer positief gestemd waren over deze derde optie.

Foto van het zebrapad tussen de beide winkels van de Lidl bij het Muntplein; het voorgestelde gebied voor het plaatsen van de verzinkbare paal

De drie plekken voor een verzinkbare paal werden voorgelegd aan de inwoners van Nieuwegein. Middels een enquête kon men hun stem uitbrengen. Elke optie had ongeveer evenveel stemmen, waardoor de keuze voor ‘de knip’ in handen lag van het College van B&W. “Toen we lazen dat ‘de knip’ tóch op de voorkeursplek van de wethouder komt, waren we uit het veld geslagen. Waarom is ons plan niet getest? Terwijl zoveel (politieke) partijen het eens waren met ons plan?” vragen Kees en Angélique zich af.

Voordelen plan knip Muntplein
‘De knip’ ter hoogte van beide Lidl winkels, zou alsnog betekenen: minder verkeer op de Batauweg. Dan zou er een extra afsluiting gerealiseerd moeten worden onder de Menuetbrug en in de Vosseweide om het sluipverkeer te verminderen. De beide parkeerplaatsen rondom het winkelcentrum zouden bereikbaar blijven, evenals de basisscholen en het kinderdagverblijf. Dus ook voor iedereen die niet meer kan fietsen en minder mobiel is, met name de ouderen. De weekmarkt kan verplaatst worden van de, niet uitnodigende, parkeerplaats naar de strook voor de Lidl en fietsenwinkel Liefhebber. “Veel gezelliger! En daarnaast past dit voorstel helemaal in het plaatje van Betere Buurten; het opknappen en vergroenen van de buurt. Betere Buurten zou zelfs een rol willen spelen bij de inrichting van de strook,” geeft Kees aan. “Ook een groot voordeel is dat de nevenschade voor ons als winkeliers aanzienlijk laag blijft.”

Eisen voor slagen van de pilot niet vastgesteld; toezegging schadebeperking boterzacht
Vanwege de werkzaamheden aan de busbaan op de Batauweg, nabij de beoogde ‘knip’, ontstond er nu al een situatie waarbij de consument het winkelcentrum niet meer kon bereiken. Ook al ging het om een kort tijdsbestek, de nevenschade was direct merkbaar voor de winkeliers. Angélique geeft aan: “Dit was een ideale kans voor de gemeente om te kijken naar de nevenschade – in het plan van de gemeente is hier namelijk niet bij stilgestaan – voor de ondernemers van het winkelcentrum en naar de eisen met betrekking tot het slagen of afwijzen van de pilot. Doordat de eisen met betrekking tot de pilot boterzacht zijn, kan de wethouder zelf bepalen of deze is geslaagd of niet. De wethouder hoeft dit niet te overleggen met het college van B&W.” De winkeliersvereniging heeft wel onderzoek laten doen naar de nevenschade door een bedrijfseconoom. De impact is enorm groot, was de conclusie. Nu is er geen leegstand. Vraag en aanbod zijn nu perfect in evenwicht. Maar hoe zit dit straks? “Daarnaast vergeet men dat wij een wijkcentrum zijn met een zeer groot sociaal karakter. Mensen komen soms alleen maar langs voor een praatje,” zegt Kees. “Wat nou als dit straks niet meer mogelijk is voor deze mensen. Ik vind het écht onbegrijpelijk dat ook hier niet over is nagedacht.”

Impressie foto: Tussen de winkel van de Lidl en fietswinkel Liefhebber zou een strook komen, waar onder andere de weekmarkt komt te staan

CDA Nieuwegein gaf zelfs al aan dat door het verplaatsen van de bushaltes ‘de knip’ in hun ogen niet meer nodig is. Volgens de partij heeft dit al een ‘verkeersvertragend effect’ op de Batauweg. De haltehavens worden namelijk opgeheven en de bus gaat op de rijbaan stoppen. De fietsers hebben hierdoor meer ruimte.

Naar de rechter
Gevoelsmatig was de beslissing om ‘de knip’ bij Oortjesburg al genomen door de wethouder, in het najaar 2022, en mocht iedereen voor de vorm meedenken. De Winkeliersvereniging heeft een goed alternatief voor ‘de knip’ neergelegd. Dit is niet getest. De Winkeliersvereniging en andere partijen hebben juridische hulp ingeschakeld om bezwaar te maken en een eventuele rechtsgang voor te bereiden. “We konden altijd goed met de gemeente overweg. En dat dit besluit alles zo op scherp zet, is zo ontzettend jammer. We waren er liever samen uitgekomen,” aldus Kees en Angélique.