Prentbriefkaart van de week

Naast het nieuws vindt u op De Digitale Stad Nieuwegein ook veel informatie over het heden en het verleden van de dorpen Jutphaas en Vreeswijk. Kijk eens naar de rubriek: Toen & Nu of De Oude PEN en de Prentbriefkaart van de week. Deze week een kaart met de Oude Sluis in Vreeswijk, gemaakt rond 1900 met de Kleine Brug.

Het belang van de prentbriefkaart voor de historische wetenschap is lange tijd door de archief beherende instanties onderschat. Toch zijn het juist de prentbriefkaarten, die ons een aardig beeld geven van de veranderingen in onze samenleving.

De kaart komt uit 1902  en is uitgegeven door P. Smit uit Vreeswijk. De drukker is bij ons niet bekend. De ansicht is in zwart/wit en gemaakt naar een foto van Smeekers & van Schaik uit Utrecht.


Dorpstraat met kleine Brug – Vreeswijk, 1902. Uitg. P. Smit, Vreeswijk. Foto: Smeekes & van Schaik, Utrecht.

Herstel kademuren voorhaven Rijkshulpschutsluis in Vreeswijk

De kademuren van de voorhaven Rijkshulpschutsluis aan het Frederiksoord in Vreeswijk moeten aangepakt worden. Hiervoor heeft de gemeente Nieuwegein in 2023 een vooronderzoek gedaan. Met de gegevens die zijn opgehaald uit de gegraven preofsleuven, en het onderzoek van de bestaande constructie, zijn een aantal mogelijke ontwerpen uitgezocht om de kademuren aan te pakken.

De gemeente Nieuwegein: ‘Hierbij is gekeken naar mogelijkheden voor een ontwerp waarbij de omgeving de minste hinder zou ondervinden, maar de kademurentoch goed hersteld kunnen worden.’ Vanaf maandag 5 februari wordt door Ingenieursbureau Rotterdam een geotechnisch onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek zal zowel in het water als de straat worden uitgevoerd.

Het onderzoek heeft geresulteerd in een voorlopig ontwerp, waarbij alleen het gedeelte waar nu de zandzakken staan aan het Frederiksoord, opnieuw zullen worden opgebouwd. De overige kademuren zullen onder water worden verstevigd. Door deze aanpak kunnen de kademuren blijven staanen ook de leibomen kunnen worden gehandhaafd. De leibomen bij de opnieuw op te bouwen kademuur zullen tijdelijk worden verplaatst om deze later weer terug te plaatsen op de oorspronkelijke plek.

Na deze werkzaamheden zal het voorlopig ontwerp worden uitgewerkt naar een definitief ontwerp. De gegevens die volgende week zullen worden opgehaald tijdens het onderzoek worden hierbij gebruikt.

Geotechnisch onderzoek
Geotechnisch onderzoek geeft een beeld van de sterkte-eigenschappen, samenstelling en opbouw van de ondergrond bij de Rijkshulpschutsluis. Vanaf maandag 5 februari worden op diverse plaatsen rond de sluis in Vreeswijk grondboringen gedaan om die samenstelling en opbouw van de ondergrond te kunnen bepalen. Ook worden er sonderingen (een methode waarmee het draagvermogen van de ondergrond kan worden bepaald) worden uitgevoerd door een sondeerwagen.

Mogelijke overlast
De werkzaamheden worden uitgevoerd op werkdagen tussen 08.00 uur en 16.00 uur. Deze werkzaamheden kunnen overlast met zich meebrengen. Tijdens de werkzaamheden is het Frederiksoord of de Spuisluis tijdelijk afgesloten. ‘Zorg dat de auto elders wordt geparkeerd!’ aldus de gemeente Nieuwegein in een buurtbericht. ‘Ook de bootjes die in de sluis liggen zullen moeten worden verwijderd. Nog niet alle eigenaren zijn bekend. Heeft u een bootje in de sluis aan het Frederiksoord? Laat het dan spoedig weten via info-realisatie@nieuwegein.nl.’

Vervolg
Als alle gegevens binnen zijn zal een definitief ontwerp gemaakt worden. Terzijnertijd zal dan ook een informatieavond worden georganiseerd over het vervolg. De aanpak van het herstel van de sluis betreft een gecompliceerd werk. Alle betrokkenen willen hier zorgvuldig mee omgaan.

Prentbriefkaart van de week

Naast het nieuws vindt u op De Digitale Stad Nieuwegein ook veel informatie over het heden en het verleden van de dorpen Jutphaas en Vreeswijk. Deze week in de rubriek ‘Prentbriefkaart van de week’ een mooie kaart uit Vreeswijk.

Het belang van de prentbriefkaart voor de historische wetenschap is lange tijd door de archiefbeherende instanties onderschat. Toch zijn het juist de prentbriefkaarten, die ons een aardig beeld geven van de veranderingen in onze samenleving.

De kaart zal gemaakt zijn tussen 1900 en 1905. De uitgever is Pieter Smit Ebzn uit Vreeswijk.  Alle kaarten zijn genummerd. Smit was overigens de eerste Vreeswijkse uitgever van prentbriefkaarten. Eerder schreven wij daar al over.

De kaart voor vandaag is een gezicht op de sluiskom van de Rijkshulpschutsluis (Frederiksoord z.n) te Vreeswijk uit het noorden; met links een rij loofbomen. Op de kaart staat de tekst: ‘Het Inundatiesluisje met Bruggetje.’ De gemeenten Jutphaas en Vreeswijk zijn per 1 juli 1971 samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Nieuwegein.

Sfeervol en druk bezocht optreden SPINVIS in Dorpshuis Fort Vreeswijk

Een bomvolle zaal genoot zondag bij Soep&Cultuur van Spinvis met aan de piano en op de gitaar Lucas Oldeman. Het was dan ook een uniek concert met mooi gezongen nummers als: Oostende, Aan de oever van de tijd, Voor ik vergeet en Ik wil alleen maar zwemmen.

Het Dorpshuis voelt zich heel vereerd met deze bijdrage van Spinvis en Lucas Oldeman voor het bewonersinitiatief. De foto’s zijn gemaakt door Marja van Eijk.

Zondag 25 februari is de volgende middag Soep&Cultuur met ook dan weer een veelbelovend optreden: The Magical McCartney tour, met de mooiste nummers van niemand anders dan Paul MacCartney.

Toen & Nu: ‘Een lieflijk Welkom in Vreeswijk. Of Groeten uit Vreeswijk’

Bij de foto van Toen schrijft de Historische kring Nieuwegein me het volgende: ‘Een foto van de Lagebrug in Vreeswijk, zoals de Wilhelminabrug ook wel wordt genoemd. De brug is gebouwd aan het einde van de negentiende eeuw. In 1892 werd de Koninginnensluis officieel in gebruik gesteld door de beide Koninginnen, Regentes Emma en de 12 jarige Wilhelmina. In de Nieuwegeinse tijd is de karakteristieke burg vervangen door een brug met een moderner aanzicht. Op de achtergrond de Barbarakerk en de Prins Willem Alexanderschool.’

Toch mooi, dat er tussen Toen & Nu zo weinig aan het aanzicht van deze toegang tot Vreeswijk lijkt te zijn veranderd. Natuurlijk, de brug is strakker. Lijkt steviger. Voorkomt in ieder geval dat de lage-vloer-bussen van Connexxion vast zouden lopen op de oude hefbrug. Hoewel die oude hefbrug wel weer een uitstekende snelheidsremmer zou zijn… Jaja, waar men lang geleden al aan dacht…

En toch is er meer veranderd dan alleen de brug. De school lijkt weliswaar hetzelfde, maar kijk eens goed: van een één-etageschool Toen is deze veranderd in een twee-etageschool Nu. Het dak is ook anders. En de Barbarakerk gaat Nu schuil achter fors opgeschoten bomen. Een lieflijk Welkom in Vreeswijk. Of Groeten uit Vreeswijk. Aan u de keus.

Toen & Nu: ‘De Wilhelminabrug of ‘Lage Brug’ in Vreeswijk’

Een afbeelding deze week die veel moeite heeft gekost om te maken. Onze fotograaf Jordi Jupijn werd op het verkeerde been gezet omdat de brug op de foto van Toen, lijkt op de brug van Nu iets verderop, de Emmabrug terwijl dit de Nu de Wilhelminabrug of ‘Lage Brug’ aan de Koninginnenlaan moest zijn en niet de brug bij de Molenstraat in Vreeswijk.

Onze hulplijn als het over Vreeswijk gaat, Jaap Boersema: ‘Schitterende kaart. Dit is inderdaad de Wilhelminabrug voor 1904. Links de beide woningen van Rijkswaterstaat (RWS), die er nog altijd staan. Met de bouw van de villa -in opdracht van RWS- waar Freek van Zutphen woont, werd in 1904 begonnen. Kaart is dus van voor die tijd. Op de hoek van de Julianaweg zat een tagrijn, zie de teksten op de muur van het pand aan de linkerkant.’

Toen: ‘De Wilhelminabrug of ‘Lage Brug’ omstreeks 1900. Links van de brug staan de woningen voor het sluispersoneel met daarachter de winkel van G. van Veen. De heer van Veen heeft dit pand laten bouwen precies tussen de Koninginnensluis en de Oude Sluis, zodat hij de schepen in beide sluizen kon bedienen.’

De ‘Lage Brug’ voldeed in de vijftigerjaren niet meer aan de door het verkeer gestelde eisen. In juli 1960 werd ze vervangen door een nieuwe klapbrug.

De foto van Toen is een ansichtkaart gedrukt in zwart/wit en gezien in oostelijke richting. De ansichtkaart is ongeveer in 1900 uitgegeven door Nauta uit Velsen.

Nu zie je, als je over de Koninginnenlaan heen kijkt, ook de brug over de Vaartse Rijn, de ‘Oranjebrug’ en rechts op de foto de Barbarakerk, die is immers gebouwd rond 1910 dus die kon niet op de foto van Toen staan. Rechts de Willem Alexanderschool. ‘Er is veel veranderd.’

Wekelijks bezoeken wij een lokatie en speuren we naar dat ene plekje op een oude foto of ansichtkaart om te zoeken wat er veranderd is. Heeft u een oude foto met een verhaal mail hem gerust aan ons. Wij kijken dan hoe het nu is.

Optreden Spinvis in Dorpshuis Fort Vreeswijk

Zondag 28 januari aanstaande treedt Spinvis op in het Dorpshuis. Het optreden, dat begint om 16.00 uur, is een unieke gelegenheid om te genieten van de mooie, gevoelige teksten van deze Nieuwegeinse zanger en instrumentalist, in een besloten sfeer. Niet in een groot (uitverkocht) TivoliVredenburg of Carré, maar in het Dorpshuis in Vreeswijk, met een beperkt gezelschap.

Foto’s: Marja van Eijk Spinvis trad eerder op in Dorpshuis Fort Vreeswijk

De entree is € 2,-. In verband met de verwachte drukte is het noodzakelijk om een plekje te reserveren. Dit kan via www.fortvreeswijk.nl, info@fortvreeswijk.nl of door contact op te nemen met de beheerder van het Dorpshuis via: 06 21664918.

Over Spinvis
Erik de Jong (Spinvis) maakte naam als singer-songwriter en multi-instrumentalist. In 2002 debuteerde de Nieuwegeiner met een titelloos album. Kort daarna kreeg hij al de Zilveren Harp, een aanmoedigingsprijs. De liedjes Bagagedrager, Voor Ik Vergeet en Kom Terug horen bij zijn grootste hits.

De Jong mocht in mei afgelopen jaar de Lennaert Nijgh Prijs 2023 in ontvangst nemen. Deze prijs is een Award voor beste tekstdichter.

Water daalt, hoogwaterpiek Lek en Nederrijn voorbij

Na weken van hoogwater zijn de waterstanden in de Nederrijn en Lek nu weer gedaald. Volgens het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden zijn ze weer terug naar de normale situatie. Dit betekent dat het waterschap een deel van de genomen maatregelen gaat terugdraaien.  Zo gaan ze de komende tijd de waterpeilen verlagen op de plekken waar ze tijdelijk verhoogd waren. Ook gaan de deuren van de Oude Sluis in Vreeswijk weer open. Daarbij zijn de dagelijkse rijdende inspecties niet meer nodig.

Tegendruk
Bij hoge waterstanden op de Lek neemt de druk op de dijk toe. Om te voorkomen dat water bij sluizen en inlaten onder de dijk door gaat stromen geven we tegendruk middels het waterpeil te verhogen in de sluiskolk aan de landzijde.

Nog niet alle maatregelen kunnen worden teruggedraaid. Zo blijven de zandzakken nog enige tijd op pallets onderaan de Lekdijk liggen. Ook blijft de dijk bij Salmsteke (Lopik) voorlopig ingepakt. “Er kan immers nog een hoogwatergolf volgen”, aldus HDSR.

Het waterschap blijft voorlopig oproepen om niet in de berm te rijden. “Ook als het water is gezakt, is een stevige, niet beschadigde berm en een met gras begroeide dijk beter bestand tegen overslag van water.”

Prentbriefkaart van de week

Naast het nieuws vindt u op De Digitale Stad Nieuwegein ook veel informatie over het heden en het verleden van de dorpen Jutphaas en Vreeswijk. Kijk eens naar de rubriek: Toen & Nu of De Oude PEN en de Prentbriefkaart van de week. Deze week de brug over de Vaart, de Oude Sluis genaamd. ‘Het Hoogt ofwel de Bovenbrug.’ De ansichtkaart komt uit 1897.

‘De bruggen over de Vaart (Oude Sluis) zijn zogenaamde Kieperbruggen. Er werd aan weerszijde van de bruggen een ketting getrokken, verbonden aan het hoog geplaatste contragewicht om het te openen. Om de brug te sluiten liepen de brugwachters aan weerszijde het brugdek weer op (langs de balustrade) om hem weer neer te laten komen’ zo laat Gerrit van den Berg onze redactie weten. ‘Vandaar ook dat in de Volksmond de Kleinebrug, ‘de Kippebrug” (werd) wordt genoemd. Dat is een door bewoners afgeleid woord van ‘de (of een) Kieperbrug’ aldus van den Berg.

Het belang van de prentbriefkaart voor de historische wetenschap is lange tijd door de archiefbeherende instanties onderschat. Toch zijn het juist de prentbriefkaarten, die ons een aardig beeld geven van de veranderingen in onze samenleving.

De uitgever van de kaart was J. Olivierse uit Vianen. De ansicht is gedrukt door de stoomsneldrukkerij ‘de Vijfheerenlanden’ en was zwart wit.

‘De strip van Kim Houtzager’

Iedere week tekent Kim Houtzager www.keep-in-mind.nl de Pen-i strip. Ze neemt u mee in haar leven, een wereld vol verrassingen met zo nu en dan een snufje magie. De strip gaat altijd over Nieuwegeinse gebeurtenissen of over het dagelijks leven van Kim. Het meisje Pen-i en haar kleine broertje E-than spelen de hoofdrol in de strip, soms bijgestaan door Kim, mensen uit haar leven en andere Nieuwegeiners.

Kim woont in Nieuwegein en maakt de ‘ups & downs’ van de stad dagelijks mee. Het is Kims droom om professioneel illustrator en auteur te worden en dat elke Nieuwegeiner Pen-i (her)kent. Nou, na zoveel jaar is dat inmiddels gelukt hoor!

Kim: Hoog water in Nieuwegein! En op misschien wat natte kelders en kruipruimtes na, houden de meeste Nieuwegeiners het toch wel droog. Dat was 400 jaar geleden wel anders. Vlakbij Vreeswijk brak de dijk door. De dijk is nu een stuk steviger, maar stel je voor dat het toch weer mis gaat… Nee, ik moet er niet aan denken!

Wist u dat de strips die Kim wekelijks maakt voor De Digitale Stad Nieuwegein gebundeld te koop zijn? Kijk hier maar. Er zijn al vier delen!