In Nieuwegein wonen veel inwoners die soms een pet dragen en soms meerdere petten. Soms is het een man, soms is het een vrouw of… is de inzender genderneutraal. Eén ding hebben ze altijd gemeen: ze houden van Nieuwegein en wonen graag in Nieuwegein. Deze keer: ‘Het ravijnjaar.’
Het is – zoals bekend – voor gemeentepolitici nogal moeilijk om de pers te halen Dus opduikende publiciteitskansen worden gretig benut. Soms gaat het over goed nieuws, zoals openingen en jubilea. Maar soms is er slecht nieuws en zo’n publiciteits-kans laat je natuurlijk ook niet lopen.
Raad zonder Daad
Gemeente verwachten dat 2026 en volgende jaren voor hun financiën ravijnjaren worden. Maar niets-voor-niets is ons nationale motto : Je maintiendrai (Ik zal handhaven). Dus in het kader van ongevraagde burgerparticipatie is dit een poging om de gemeente met raad en daad terzijde te staan. Hoewel? Wel veel raad, want ik heb economie gestudeerd. Maar geen daad, want dat betekent in de praktijk meer belasting betalen, waarvoor ik weinig voel.
Uitdaging voor gemeenten
Gemeenten worden vanaf 2026 jaarlijks in totaal met ongeveer € 2,3 miljard gekort op hun uitkeringen uit het Gemeentefonds. Dat is ongeveer 3,7% van hun budget.
Ben je er nog?
Goed zo, want gemeente-financiën zijn eigenlijk helemaal niet saai. Drie prominente economen van de Vrije Universiteit hebben recent een leesbaar artikel in het economenblad ESB geschreven over gemeente-financiën en mogelijkheden om de ravijnjaren 2026 en verder te overwinnen (ESB 3-3-2025 Veel gemeenten kunnen met inzet onderuitputting en reserves ravijn oplossen).
Een leesbaar economie-artikel?
Laten we het artikel lezen en met een paar mooie citaten onze gemeente-politici weer goede moed geven en een gewenste richting op wijzen.
Gemeentekassen goed gevuld
De economen constateren dat de reserves van gemeenten ongeveer € 43 miljard bedragen. Dit is niet altijd vrij opneembaar, maar het helpt ze wel door enkele moeilijke jaren.
Pessimistische prognoses, maar …
Gemeente voorspellen in hun begrotingen meestal tekorten. Maar in recente jaren blijken ze jaarlijks gezamenlijk ongeveer €1 miljard over te houden. Pessimisme dat beloond wordt met extra geld uit het Gemeentefonds is dus een goed verdienmodel, maar heeft weinig met de werkelijkheid van doen.
Hoe verder?
Gemeenten blijken helemaal niet armlastig en kunnen kortingen zelf opvangen.
Wat dus niet?
Besparingen op voorzieningen voor inwoners en ondernemers en extra uitkeringen uit het Gemeentefonds.
Wat wel?
De gemeentelijke organisaties doorlichten op doelmatigheid en effectiviteit. Een zelfkritische benadering helpt gemeente door de ravijnjaren. Dat is goed voor het beeld dat de burgers en ondernemers van hun gemeente hebben. Niet de hand ophouden in Den Haag, maar zelf de uitdaging oplossen graag.
Jan met de Pet
