De Roma van Nieuwegein: wie zijn ze, en wat is hun perspectief?

Op woensdag 28 november is er om 20.00 uur in de Oudegeinzaal op de begane grond van het nieuwe Stadshuis een ontmoeting over de geschiedenis en de cultuur van de Roma van Nieuwegein. Sprekers zullen zijn Kostana Jovanovic en pater Jan van der Zandt msc. Kostana zal aan de hand van haar eigen levensverhaal iets duidelijk proberen te maken van hoe het is om als Roma-meisje en –vrouw op te groeien in Nieuwegein. Pater Jan, die de Roma heel goed kent vanuit zijn landelijke functie als pastor voor woonwagenbewoners en Roma/Sinti, zal een beeld schetsen van de achtergrond en de geschiedenis van de Roma’s in Nieuwegein en van hun religie en cultuur. Daarna is er een gesprek. De toegang is gratis. Opgave is niet nodig.

In 1978 zijn, na een Generaal Pardon, 17 Roma-families met een verblijfsvergunning naar Nieuwegein gekomen. Ondertussen zijn we bijna 35 jaar verder. De stap, die deze Roma in 1978 maakten, namelijk de overgang van het nomadisch rondtrekkend bestaan naar een rijtjeshuis in Nieuwegein, bleek een enorm grote stap te zijn. De levensstijlen van de burger en de Roma verschillen zo zeer dat er generaties overheen gaan om naar elkaar toe te groeien. Het ‘inburgeren’ bleek voor de oudere generatie helemaal niet haalbaar. Bij de jongere generatie zijn er tekenen van ingroeien door middel van scholing en een heel klein beetje werkgelegenheid.

De Roma, oorspronkelijk afkomstig uit India, hebben eeuwen lang door Europa gezworven. Onderweg zijn zij met veel culturen in aanraking geweest en zij hebben daar iets van meegenomen zoals taal en gewoonten. Maar zij zijn nooit in een andere cultuur opgegaan. Zij zijn aan hun tradities trouw gebleven ondanks vervolging en zelfs vernietiging in de oorlogstijd. De trouw en vasthoudendheid aan die cultuur zien wij ook terug in hun leven van 35 jaar Nieuwegein met alle gevolgen van dien voor de samenleving en voor hen zelf. De mentale afstand tussen veel Roma en veel andere Nieuwegeiners is een realiteit. Er is over en weer veel angst en afweer, terecht en niet terecht. Gelukkig zijn er ook vanaf 1978 individuele contacten waarin Roma en niet-Roma een meer genuanceerder beeld van elkaar hebben gekregen. De werkgroep Diaconie en Caritas van de katholieke parochie zoekt nu naar wegen om het contact tussen Roma en niet-Roma in Nieuwegein te bevorderen. Want uiteindelijk zullen we moeten leren om met elkaar te leven in een en dezelfde samenleving. Nadere inlichtingen bij Hans Oldenhof, pastoraal werker: 030 2980010.