Criminaliteit is echt, onveiligheid een gevoel

Criminaliteit en veiligheid zijn altijd belangrijke thema’s in verkiezingen en u bent vast benieuwd wat er met de verkiezingsbeloften van de recente gemeenteraadsverkiezingen over deze grote ergernis gebeurt. Daarom ben ik maar eens in de eerste programmabegroting en in de ‘Integrale Veiligheidsrapportage 2010’ gedoken om te ontdekken wat de situatie is en wat er gaat gebeuren.
Nieuw in het veiligheidsbeleid is de regionalisering in de VeiligheidsRegio Utrecht. Hierin is nu ook de brandweer ondergebracht, zodat er geen Nieuwegeinse brandweer meer is. Regionalisering moet verbeteringen opleveren, maar vreemd genoeg worden die nergens gemeten. Hoewel de gemeenteraad een veiligheidsbeleid vaststelt en jaarlijks budget beschikbaar stelt, is de verbinding tussen gemeente en de VeiligheidsRegio Utrecht onduidelijk. De burgemeester zit, net als tientallen andere Utrechtse burgemeesters, in het Algemeen Bestuur, maar verder zijn de relaties onduidelijk. Dit betekent dus dat de gemeenteraad beleid vaststelt en dat partijen verkiezingsbeloften doen, maar dat het geheel aan de goedertierendheid van burgemeesters is wat hiermee gebeurt. Partijen en gemeenteraden staan buitenspel. Hoe gaat onze burgemeester de verbinding tussen de VeiligheidsRegio Utrecht en de Nieuwegeinse gemeenteraad vormgeven? Waarschijnlijk totaal niet.Erg duidelijk is de programmabegroting over openbare orde en veiligheid niet. De streefwaarden en indicatoren zijn willekeurig gekozen of, zoals bij StadsToezicht, afwezig. Ook blijft onduidelijk waaraan het forse budget (meer dan 5 miljoen euro) nou precies besteed wordt. Ook dit keer – ondanks verkiezingsbeloften – geen nieuwe initiatieven. Met de slogan ‘Actieve inwoners op gebied van leefbaarheid en veiligheid’ wordt kennelijk alleen Burgernet, waarin burgers de opsporing door de politie ondersteunen, bedoeld.De ‘Integrale Veiligheidsrapportage 2010’ is veel uitgebreider, maar bij lezing blijkt deze net zo vaag. Het goede nieuws is dat de aangiftes en meldingen in Nieuwegein geleidelijk dalen. Maar ondanks de overdaad aan cijfers blijft onduidelijk waardoor de daling komt; is sprake van minder aangiftebereidheid of van effectievere bestrijding? Wel is er veel aandacht voor de bestuurlijke zaken rondom veiligheid. Een eindeloze stroom beleidsnota’s, instanties en initiatieven passeert de revue. Er is ook aandacht voor de resultaten van allerlei initiatieven en men is erg tevreden over zichzelf. Uit de rapportage blijkt ook dat de werkelijke (dalende) criminaliteit en de gevoelde onveiligheid niet altijd overeenstemmen. Maar beide trends kunnen ook komen door statistische vervorming; sommige wijken hebben meer criminaliteit omdat ze meer inwoners dan andere hebben en zoiets als winkeldiefstal is alleen omvangrijk in wijken met veel winkels. Voor wie dieper wil spitten zijn de statistieken eerder misleidend dan verklarend.Onveiligheid is een gevoel, dat onterecht kan zijn. Maar onduidelijk blijft of de criminaliteit ook werkelijk afneemt. Want hoewel het aantal aangiftes en meldingen afneemt, blijven oorzaken hiervan en oplossingspercentages onbesproken. Ondanks de gunstige trend is het gênant te zien dat de gemeenteraad geen invloed meer heeft. Ben vooral benieuwd wat de VeiligheidsRegio Utrecht kost en wat het oplevert.