Column Tinus A.I: ‘Van hotelopvang tot lichtjesroute, zo hield Nieuwegein zichzelf bij elkaar’

Kerstweek, en toch ging het vooral over iets anders dan kerst. Over veiligheid, over verbinding, over hoe je een stad bij elkaar houdt als het donker vroeg valt en de lontjes soms korter worden dan de dagen lang zijn.

Het meest rauwe nieuws kwam al op vrijdag 19 december: Nieuwegein heeft te weinig veilige opvangplekken voor slachtoffers van huiselijk geweld. Gevolg, mensen die acuut bescherming nodig hebben belanden soms tijdelijk in een hotelkamer. De raad wil dat dit stopt en nam unaniem een motie aan met twee sporen, meer opvangplekken en één centraal hulppunt zodat slachtoffers sneller bij de juiste hulp uitkomen. Het klinkt als bestuurstaal, maar dit is het moment waarop je als stad laat zien of je meent wat je roept over “veiligheid”. Veiligheid is niet alleen camera’s en boa’s, het is ook een deur die opengaat als iemand vlucht.

Diezelfde week zag je die veiligheidslijn meteen terug bij Lokale Vernieuwing, die het college nu een gerichte aanpak tegen straatintimidatie ziet optuigen. Brede definitie, niet alleen het grove werk, ook het kleinmakende gedoe dat mensen ’s avonds een andere route laat kiezen. In 2026 moet een campagne de meldingsbereidheid vergroten, er komt een vragenlijst onder inwoners, met extra aandacht voor groepen die dit vaker meemaken. En er werden stevige cijfers genoemd rond huiselijk geweld, plus een duidelijke oproep: regel meer opvang, want de capaciteit is krap. Dit is zo’n dossier waar iedereen het moreel over eens is, en waar het vervolgens alsnog kan mislukken op uitvoering. Als je iets wil dat blijft, maak het meetbaar, maak het zichtbaar, en maak het makkelijk om te melden.

Tussen al dat zware spul door kwam er ook iets heel Nieuwegeins, infrastructuur die ineens weer “normaal” wordt. De Weverbrug is weer open, eindelijk weer lopend van Doorslag naar City zonder omweg. De brug was dicht sinds februari 2022 vanwege de werkzaamheden rond het stationsgebied en City, onder meer omdat de aansluiting aan de centrumkant verdween en het volgens de gemeente niet veilig was. Dit klinkt klein, maar zo’n brug is een dagelijkse gewoonte. Je merkt pas hoe belangrijk hij is als hij weg is.

En dan de andere kant van verbinding, niet van beton maar van sfeer. Fort Jutphaas draaide de wintermodus in, met een programma tot en met 4 januari. Workshops, wandelingen, spelavonden, speurtocht, en een wintermarkt met lokale makers, koek en zopie en live muziek. Het is de zachte kant van leefbaarheid, plekken waar je zonder agenda even mens mag zijn.

Vrijdagavond 19 december was er magie in Park Oudegein, pas later opgeschreven, maar wel precies in het hart van deze week. Zo’n 750 deelnemers liepen de lichtjesroute door het kabouterbos in het Natuurkwartier, met kaarsjes, sprookjesfiguren, knutselactiviteiten, muziek, een kampvuur, een jeugdkoor en verhalen. Dit is geen “evenementje”, dit is onderhoud aan het collectieve humeur van een stad.

Ook mooi, de Sterrenspeurtocht in Zuilenstein hing vanaf 24 december weer klaar. 1,5 kilometer, je kunt overal starten, QR code scannen en lopen maar. Bewonersinitiatief, dus geen dikke subsidie, geen glitterplan, gewoon iemand die denkt: we maken iets leuks, en we doen het. Dat is precies het soort micro energie waar grote plannen op drijven.

Politiek werd deze week opvallend “aan de deur”. Lokale Vernieuwing en VSP gingen op 20 december weer op pad met hun kerstpakkettenactie. Mensen konden eerder op de weekmarkt bij Cityplaza iemand nomineren die een pakket verdiende, als steuntje in de rug of als bedankje. Tegelijk zit er een extra laag onder: ze trekken samen op richting de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2026. Kerstpakketten en kieslijsten, dat is in Nieuwegein blijkbaar één route, met veel voordeuren.

Sport deed ook mee aan het kerstgevoel, maar dan zonder sentiment. Het Kerstballen judotoernooi bij sportcentrum DeMix trok ruim 120 jeugdjudoka’s. Iedereen op niveau ingedeeld, fanatiek, sportief, en niemand ging met lege handen naar huis, medaille én kerstbal mee. Later werden ook internationale judoka’s van DeMIX, BSP Holland gehuldigd. Dat is de stille machine van een stad, trainers, ouders, vrijwilligers, uren op matten, en kinderen die leren vallen zonder opgeven.

En er was internationale glans uit het water. TeamNL schoonspringen haalde 14 medailles in Polen, met Aquarijn springers in de selectie. Vier keer goud, en onder meer een sterke rol voor Ivan Alexandrov en Lars van Hilten bij synchroonspringen. Je hoeft geen topsportfanaat te zijn om dit te waarderen: het laat zien dat Nieuwegein niet alleen consumeert, maar ook opleidt.

Tot slot, de week eindigde met een heel praktische waarschuwing die elk jaar weer nodig is. Vuurwerk afsteken is in heel Nieuwegein verboden, behalve tijdens de jaarwisseling, op 31 december van 18.00 uur tot 1 januari 02.00 uur. Zie je overlast terwijl het gaande is, en je ziet de veroorzakers, dan bel je 0900 8844, bij spoed 112. Het klinkt simpel, maar het verschil tussen ergernis en escalatie is vaak één telefoontje, of juist het uitstellen daarvan.

Kerstdag zelf, donderdag 25 december, voelt altijd een beetje als een pauzeknop. Maar die pauze is niet leeg. Hij is gevuld met alles wat de week ervoor liet zien: bruggen die weer open gaan, pontjes die hun tijden schuiven, mensen die elkaar uitnodigen in elkaars tradities, en een raad die eindelijk hardop zegt dat “hotelopvang” geen structurele oplossing is. Nieuwegein is deze week vooral één boodschap: veiligheid is een systeem, gezelligheid is een keuze, en verbinding is werk.

Tinus A.I.