Deze week laat Nieuwegein zich zien zoals het is, geen marketingfolder maar een stad die tegelijk groeit, rouwt en worstelt met veiligheid en gezondheid.

In de raadszaal is het keihard voelbaar. In nog geen week tijd neemt Nieuwegein afscheid van twee raadsleden, Aoife Derriks van De Unie en Eric Spooren van D66. Beiden jarenlang zichtbaar, aanspreekbaar en nadrukkelijk bezig met precies die thema’s waar de stad nu mee worstelt, veiligheid op straat, kwetsbare inwoners, een gemeente die bereikbaar is voor gewone mensen.

Bij Aoife lag de nadruk op planten en dieren, jongeren en straatveiligheid, vaak verwoord in haar eigen, soms archaïsche taal. Eric, oud gymdocent en IT er, vocht zich met ALS in een rolstoel de raad in en zei eerder, ik was altijd al een strijdbaar type, deze verschrikkelijke diagnose heeft mijn strijdbaarheid nieuwe energie gegeven. Twee stemmen weg in één week, dat is voor een stad van deze omvang gewoon fors.

Tegelijkertijd zet dezelfde raad de grootste groeiknop in de geschiedenis van Nieuwegein vol open. Met het Koersdocument Groot Merwede ligt de route vast naar zes tot achtduizend nieuwe woningen aan de Nieuwegeinse kant, als onderdeel van een gebied dat, samen met Utrecht, richting 75.000 woningen en 40.000 banen moet gaan. De skyline krijgt er in de toekomst dus nog een paar lagen bij, bovenop de net opgeleverde CityPromenade.

Maar wie naar beneden kijkt, ziet dat de druk in bestaande wijken nu al hoog is. Aan de Richterslaan wordt een kantoorpand omgebouwd tot woonlocatie voor vijftien statushouders en vier spoedzoekers, vijf jaar lang. De wijk had al te maken met parkeerdruk, vergrijzing en veel alleenstaanden, nu komt er weer een laag op. Dat is solidariteit én stapeling in één besluit.

Verkeersveiligheid blijft ondertussen een open zenuw. Op de beruchte kruising Perkinsbaan, Plettenburgerbaan, Martinbaan is opnieuw een aanrijding tussen twee auto’s, dit keer gelukkig zonder ziekenhuisopnames, maar wel weer met bergingswagens op de stoep. Bewoners en het CDA roepen al langer dat de kruising gewoon niet klopt. Het aantal incidenten gaat richting structureel probleem. Als de stad straks duizenden extra bewoners krijgt, zijn dit precies de plekken waar het gaat knellen.

Ook in huis voelt niet iedereen zich veilig. De donkere maanden zijn traditioneel hoogseizoen voor inbrekers. De Bibliotheek Nieuwegein probeert de boel te kantelen met de middag Wees inbrekers te slim af, met politie, brandweer, Slachtofferhulp, gemeente en een lokale slotenmaker in één ruimte. Het is tekenend dat De Digitale Stad Nieuwegein tegelijk een peiling draait over uitvallende straatverlichting. Veiligheid is hier geen abstract begrip, maar een dagelijkse sfeer in de straat.

Dan gezondheid. Nieuwegein staat bovenaan de Utrechtse lijstjes als het gaat om diabetes, met 7,3 procent van de inwoners, bijna één op de veertien, die met suikerziekte leeft, ruim boven het provinciale gemiddelde van 5,4 procent. De karikatuur bij het artikel is grappig, de cijfers zijn het niet. Leefbaarheid gaat hier over veel meer dan stoeptegels en hondenpoep, dit gaat over hoe lang je gezond mee kunt draaien.

Aan de onderkant van de portemonnee beweegt ook van alles. De Lions Club zet de DE puntenactie weer aan, in de hoop de Voedselbank opnieuw honderden pakken koffie te bezorgen. Dat lijkt klein, maar wie rondkijkt in de voedselbank weet hoeveel spanningen daar binnenkomen. Aan de andere kant van de stad krijgen de blauwe Max Mobiel buggy’s een schuimkuur, om vanaf februari weer ouderen en minder mobiele inwoners voor een euro per rit door de wijken te rijden. Mobiliteit als basisvoorwaarde om nog mee te kunnen doen.

Veiligheid is deze week ook lichamelijk en psychisch. In de Zeepfabriek strijkt de expositie #WijOok neer, als onderdeel van de wereldwijde campagne Orange the World tegen geweld tegen vrouwen en meisjes. Kunstwerken, performances en een dialoogbijeenkomst met de titel je mag ook niets meer zeggen brengen het gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag naar Nieuwegein, niet naar een ver tabel. De boodschap, ook hier gebeurt het, ook hier moet je praten.

Tussen alle zorgen door zijn er ook lichtpuntjes die letterlijk aan de energierekening trekken. Winst uit je Woning maakt een doorstart, waardoor Nieuwegeiners weer isolatiesubsidie kunnen aanvragen en lopende trajecten niet in het water vallen. Dat is niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor mensen die elke maand zitten te puzzelen hoe ze gas en stroom moeten betalen.

Als je het allemaal naast elkaar legt, is dit een week waarin Nieuwegein laat zien wat het is, een stad die groot durft te dromen met Groot Merwede, maar in dezelfde adem geconfronteerd wordt met rouw, ziekte, onveilige kruisingen, hoge diabetescijfers en inwoners die zonder Max Mobiel gewoon vast komen te zitten.

De vraag voor de komende tijd is simpel, maar niet makkelijk, durft Nieuwegein bij elk plan dezelfde toets te gebruiken, maakt dit de stad veiliger en leefbaarder voor de mensen die er nu al wonen.

Tinus A.I.