Neemt u ook een stukje groen in zelfbeheer?

Heel soms vraagt iemand me of hij of zij een gastcolumn mag plaatsen op de plek van mijn column. Dit was nu ook het geval. Onderstaande column is van iemand die enige belevenissen met het in zelfbeheer nemen van een stukje groen wilde beschrijven:Om kwart voor negen hoorde ik ineens het janken van een motorzaag voor ons huis. De schrik sloeg me om het hart want de enige struiken die daar nog staan groeien in het kleine stukje dat wij, middels een contract met de gemeente, in zelfbeheer hebben genomen.Toen in 2006 de plannen voor Nieuwegein Groen, het herinrichten van het Nieuwegeinse openbare groen om kosten te besparen op het onderhoud, werden gepresenteerd, werd het duidelijk dat langs het grootste deel van de Heemraadsweide in Batau noord de struiken zouden worden verwijderd.Omdat wij als bewoners niet rechtstreeks met het verkeerslawaai, de uitlaatgassen en een kaal stuk voor ons huis geconfronteerd wilden worden, hebben wij de gemeente Nieuwegein gemeld het stuk voor ons huis in zelfbeheer te willen nemen. Er kwam een erg aardige mevrouw langs die de situatie in ogenschouw nam en haar fiat gaf waarna we samen een contract ondertekenden. We mochten alles met het stuk groen doen, bij wijze van spreken een moestuin aanleggen, als we maar van de bomen afbleven. Ze vertelde dat ze zelf ook een stuk groen naast haar huis bijhield waar ze Hortensia’s in had geplant.Enkele weken nadien stond ineens een graafmachine de struiken langs de Heemraadsweide uit de grond te rukken. Toen hij gevaarlijk dicht bij “ons” stukje kwam spoedde ik me naar buiten om even met meneer te overleggen of hij wist tot hoever hij mocht gaan. Ook dit was een aardige meneer, maar “hij moest zijn werk doen, had ook maar de opdracht gekregen, vond het echter geen probleem om precies te werken tot de struiken die ik zo’n beetje aangaf.”Twee dagen later stond buurvrouw van twee huizen verderop met tranen in haar ogen aan de deur om mij te vragen of ik ervan afwist dat de struiken weggehaald zouden worden. Ja, dat wist ik, want wij hadden het project Nieuwegein Groen gevolgd en waren op de voorlichtingsavonden geweest. Door verdrietige familieomstandigheden had zij dat hele traject gemist en was nu volkomen overdonderd door wat er met haar directe leefomgeving gebeurde. Bij haar stond het groen nog dichter bij haar huis dan bij ons dus voor haar was het nog ingrijpender dat de “groene bescherming” wegviel.Uit berichten in de Molenkruier begreep ik dat dergelijke emoties en gevoelens van overdonderd worden in meer delen van Batau noord speelden.Toen duidelijk was welk stuk groen precies voor ons overbleef hebben we het schoongemaakt, bijgesnoeid en met compost en zaden van zomerbloeiers vol gestrooid.Ik was onthutst toen afgelopen zomer enkele mannen van een groenonderhoudbedrijf alle bloemetjes en plantjes weg stonden te schoffelen die voor de struiken aan de wegkant groeiden. Ik wees hen erop dat wij dit stuk in zelfbeheer hebben en dat wij het zelf zouden onderhouden. Volgens hen maakte dat niet uit en moest hun bedrijf het groen aan de wegkant schoon houden, aan de kant van de huizen mocht ik dat dan zelf bijhouden. Dat was niet volgens de afspraak die wij met de gemeente hadden gemaakt, maar aangezien alle plantjes inmiddels in de zon lagen te zieltogen had een discussie geen zin meer.Als klap op de vuurpijl werd er vanochtend dus een jankende kettingzaag in een enorme struik in “ons” stukje groen gezet. Omdat ik toevallig thuis was kon ik er op af gaan. Het kostte enig armgezwaai voor ik de “reus met kettingzaag en oordoppen” bij de les had. Hij was hogelijk verbaasd en zei dat men de klacht had gekregen dat dit stuk groen onveilig was voor de verkeerssituatie. Hij had er geen idee van dat dit stuk in zelfbeheer was gegeven, dat was er niet bij vermeld. Door opmerkingen die zijn collega’s maakten kreeg ik het idee dat de communicatie bij hun werkgever wel vaker niet helemaal vlekkeloos verliep.Maar ook zij waren weer erg aardige mensen en beloofden dat ze zo min mogelijk groen weg zouden halen en het netjes achter zouden laten. Ze begrepen mijn bezorgdheid volkomen, maar ja, de verkeersveiligheid hè, dat gaat toch voor. En die struik loopt wel weer uit. Ik kon niet meer met het voorstel komen om de struik tot de helft terug te snoeien omdat die al bijna in zijn geheel tot stompjes was verworden. Hoofdschuddend maakten ze de klus af en namen daarbij toch nog maar een extra struik mee. Ikzelf boog me hoofdschuddend over mijn contract met de gemeente en besloot aan de bel te trekken bij de verantwoordelijke persoon.De erg aardige mevrouw van destijds was bijzonder verontwaardigd over de gang van zaken en niet in de laatste plaats omdat zij dacht deze zaken goed geregeld te hebben met haar mede- groencollega’s. Maar ook nu kwamen we niet verder dan “het voldongen feit”. Ze benadrukte dat niemand, nee, ook de gemeente niet, het recht had in een stuk groen dat in zelfbeheer is, in te grijpen. Alleen in geval van calamiteiten of als men bij kabels of leidingen onder het stuk zou moeten, kon er een uitzondering gemaakt worden.Op de vraag of deze “wildsnoeierij” vaker voorgekomen was in zelfbeheer-groen antwoordde ze ontkennend. Saillant was het derhalve dat ik later van twee mensen te horen kreeg dat ze hetzelfde hadden meegemaakt. Het gebaar dat ze met hun handen maakten was veelzeggend, ze hielden ze een centimeter of twintig boven elkaar: “stompjes mevrouw, zulke stompjes…..dat is het enige dat er nog van die struiken over is”.Ik denk dat men bij de gemeente èn hun uitvoerders niet goed beseft hoe belangrijk de naaste woon- en leefomgeving is voor inwoners. Ik heb meerdere malen gezien en gehoord welke emoties het bij mensen oproept als die naaste woon- en leefomgeving aangetast wordt, bijvoorbeeld door de huidige herinrichting van het groen.Ikzelf zou het zeer op prijs hebben gesteld als ik van te voren was geïnformeerd over hetgeen er stond te gebeuren met het groen voor onze deur. Sterker nog, als men ons van de gemeente had verzocht om het zicht op het kruispunt te verbeteren door enkele struiken tot de helft terug te snoeien had ik dat zelf kunnen doen. Had men gerust later van de gemeente even mogen langsrijden om te zien of het nu veiliger was. Directe en betrokken samenwerking tussen gemeente en burger zal ik maar zeggen en bevestigd door de aardige mevrouw van de gemeente die vond dat dàt de enige juiste werkwijze was geweest.Ik leef zelf met het simpele idee dat bij de gemeente mensen werken die zelf ook ergens wonen, die hun woon- en leefomgeving ook belangrijk vinden en bij wie het waarschijnlijk ook emoties of in ieder geval minder prettige gevoelens oproept als die leefomgeving aangetast wordt. Misschien zouden ze daar iets meer aan moeten denken als er een beslissing genomen moet worden over andermans leefomgeving en zich niet moeten verbergen achter:”Ik doe ook alleen mijn werk maar”.Ik constateer in ieder geval wel dat het “in zelfbeheer geven van openbaar groen” op communicatief niveau en in de praktijk nog niet helemaal soepel werkt. Een kwart van “ons” stukje plantvak bestaat nu nog uit kale stompjes. Gelukkig heb ik nog een hortensia die een nieuw plekje behoeft.