Kaders

Het formaat van het doek ervaar ik zelden als een beperking. Natuurlijk zijn er situaties waarin je geconfronteerd wordt met problemen, maar die zijn dan altijd wel oplosbaar. Het formaat heeft wel gevolgen. Als je een compleet voetbalteam wilt schilderen op het formaat van postzegel, zal dat ten koste gaan van de herkenbaarheid van de individuen. Schilderen is geen wetenschap, maar je hebt wel te maken met passen en meten.Met dit soort gedachten in mijn achterhoofd lees en hoor ik de verhalen in de kranten en op de radio over de problemen rond het nieuwe biometrische paspoort. Het nieuwe paspoort drijft aanvragers aan de balie van het gemeentehuis tot wanhoop. Reden is de pasfoto, die aan veel strengere eisen moet voldoen. Ambtenaren keuren die regelmatig af, maar ze hanteren hierbij willekeurige maatstaven. Goedgekeurde foto’s bieden ook nog geen garantie, want de drukker van de paspoorten kan vervolgens nog steeds tot de conclusie komen dat de foto’s niet voldoen. Er kan dan geen goede scan van gemaakt worden.De foto moet voldoen aan een bijna eindeloze lijst van voorwaarden. Op zichzelf is dat allemaal heel verklaarbaar en misschien anno nu ook niet eens echt onredelijk. Maar zoals wel meer gebeurt, is alle begin moeilijk. Als onschuldige burger heb je te maken met een fotograaf die jouw pasfoto moet maken en vervolgens met een ambtenaar die de foto moet beoordelen. De fotograaf moet wennen aan alle kadertjes waarbinnen de foto gemaakt moet worden en hij heeft inmiddels ontdekt dat mensen unieke wezens zijn, die zich lang niet altijd laten vangen binnen de meetbare kaders.Een baby fotograferen met zijn mond dicht is een toevalstreffer, zeker als je ook alle andere randvoorwaarden moet bewaken. Er zijn ook mensen die een hoofd hebben dat eenvoudig niet voldoet aan de algemene biometrische eisen. Op het gemeentehuis controleren ambtenaren met betrekkelijk eenvoudige apparatuur of de ingeleverde foto voldoet aan de gestelde criteria. Daarbij speelt een belangrijke rol dat de ambtenaar er ook een eigen interpretatie heeft.Het is voorspelbaar dat deze combinatie van factoren moet leiden tot frustratie en ergernis. Er zijn nu al voorbeelden van mensen die drie keer teruggestuurd worden met hun foto’s. Er zijn al fotografen die met hun klanten naar het gemeentehuis gaan om uit te leggen waarom de gemaakte foto’s wel voldoen aan de gestelde eisen. Chaos en irritatie, op dit moment omdat er op een paar plekken in de wereld al gewerkt wordt met een biometrische scan.Toch mag je de vraag stellen of toegang tot de Verenigde Staten straks afhankelijk wordt van de open mond van je baby of het gegeven dat je ogen niet helemaal op een rechte lijn staan. Als de beperking van de scanapparatuur het onmogelijk maakt om te gaan met onvermijdbare en normale lichamelijke gegevens, moeten we de vraagtekens misschien zetten bij die apparatuur in plaats van bij de foto op het paspoort.Als schilder weet ik al jaren dat hoofden van mensen weigeren te voldoen aan algemene regels en dat je elke keer weer de unieke aspecten van een gezicht tegenkomt, die vragen om een unieke aanpak. Het is een volstrekte illusie te denken dat je een lijst van regels kunt maken waarbinnen ieder gezicht te vangen is.Ik wens onze ambtenaren sterkte in deze barre tijden.Afrodite