Geluk

In Engeland wordt nagedacht over een nieuw vak in het voortgezet onderwijs: geluk. Tussen de lessen wiskunde, geschiedenis en engels verschijnt dan een paar keer per week het vak geluk op het rooster. Het denken over een dergelijk vak is natuurlijk een teken aan de wand. Pas als je het idee hebt dat iets niet of niet voldoende een eigen plek kan vinden in het leven, is het zinvol om het aan te bieden in de vorm van gestructureerde lessen. In Engeland begint kennelijk het geweten te knagen en realiseren mensen zich dat geluk geen vanzelfsprekend onderdeel meer is van het leven.Ruim veertig jaar geleden heeft Roel van Duin al eens een soortgelijk initiatief ontwikkeld. Hij stelde toen voor om de lessentabel op te leuken met het vak liefde. De vergelijking gaat natuurlijk niet helemaal op, maar ook toen was de veronderstelling dat de overheid wel een steentje zou kunnen bijdragen aan het welbevinden van de mensheid.Het vak geluk op het rooster is voor het onderwijs geen waardevolle aanvulling. In plaats van het leveren van een bijdrage aan het samenleven en samenwerken van mensen, moet het onderwijs in eerste instantie een oplossing bedenken voor het geven van het vak. Wat doe je met een leerling die zich misdraagt tijdens een les geluk? Laat je zo’n leerling strafwerk maken of moet hij het uurtje geluk op een ander tijdstip komen inhalen? Naast orde in de lessen moeten ook harde noten gekraakt worden over de manier waarop het vak beoordeeld en getoetst moet worden.Hoe controleer je of iemand gelukkig is? Is mijn geluk wel te vergelijken met het geluk van een ander? Allemaal vragen die opborrelen bij het denken over de zoveelste nieuwigheid die ons wordt voorgeschoteld. De ernstiger gedachte achter dit verhaal is natuurlijk de kennelijk aanwezig behoefte meer en extra aandacht te besteden aan ons geluk. Het begint een schaars goed te worden; een gevoel dat langzaam maar zeker niet meer behoort tot de normale gevoelens die mensen ervaren tijdens hun leven.Maatregelen volgen elkaar op, soms nog sneller dan je eraan kunt wennen. Bijna alle maatregelen moeten vervolgens op een of andere manier weer gecompenseerd worden voor bepaalde groepen in de samenleving. Iedere maatregel maakt weer nieuwe slachtoffers en veroorzaakt maatschappelijke onrust. Soms lijkt het wel alsof het ene gat gestopt wordt met het andere.Geld is de bepalende factor in ons leven geworden. Met de overheid voorop wordt ons leven steeds meer teruggebracht tot een balans waarbij als enig criterium geldt dat er evenveel uitgaat als erin komt. Als economisch principe heel helder en acceptabel, op menselijk vlak toch soms niet of nauwelijks te verteren. In Nieuwegein wordt een zwaan gevonden met een gebroken poot. De vinder neemt contact op met de dierenambulance op het dier te laten helpen. Daar krijgt hij te horen dat de gemeente besloten heeft dat het vervoer van gewonde dieren te duur is geworden en dat zij dat nu zelf doet. De gemeente is vervolgens niet te bereiken. Wie zou je overigens moeten bellen bij de gemeente?Het welbevinden, het geluk van mensen wordt bepaald door een complexe hoeveelheid verschillende factoren. Een belangrijke pijler daarbij is het optreden van de overheid.Lessen geluk in het onderwijs? …… een nascholingscursus voor politici ligt meer voor de hand.Afrodite