Regelmatig raakt de gemeente Nieuwegein in een positie dat zij een proces moet aangaan. De oorzaken zijn divers. Het zijn vaak dure procedures die extra schade kunnen veroorzaken als daardoor vertragingen in projecten optreden.
De gemeente moet zich aan vele wetten en regels houden. De wetgeving wordt echter steeds ruimer en de lagere overheden en andere bestuursorganen krijgen steeds meer mogelijkheden om wetgeving naar eigen inzicht uit te voeren. De daarna volgende meningsverschillen en uitspraken veroorzaken genoeg jurisprudentie om bibliotheken mee te vullen.
In mijn vorige column heb ik al uitgelegd dat de gemeentelijke procedures complex zijn. Wetsvoorstellen vanuit Den Haag of de provincie, klachten en voorstellen uit de raad of van de inwoners gericht aan college of raad worden via een aantal procedures afgehandeld. Dit kan zelfstandig door het college gedaan worden of in samenwerking met de raad. Ambtenaren werken de stukken uit. Het college keurt de uitwerking goed en afhankelijk van onderwerp en betreffende kosten behandelt de raad het stuk en geeft al dan niet goedkeuring. Daarbij verdedigt het college de stukken in de raad. Onnodig te zegen dat binnen de kaders van de technische en juridische feiten en al eerder genomen besluiten, met daarachter de verhouding tussen ambtenaren, college en raad, er veel tijd, energie en geld besteed wordt aan zaken op hun merites te beoordelen en tot goede besluiten te komen.
Een actueel voorbeeld!
Woningbouw Lekboulevard – Handelskade
Er is belangstelling van de grondeigenaren om op hun percelen aan de Lekboulevard en de Handelskade 18 woningen te bouwen. Dit past niet in het geldende bestemmingsplan, waarin sprake is van de functie Groen. In de collegevergadering van 23 juli 2013 heeft B&W besloten in te stemmen met de startnotitie Lekboulevard/Handelskade om het bouwen van circa 18 woningen in het plangebied mogelijk te maken en verzoekt de raad in een later stadium dit collegevoorstel goed te keuren.
Op 30 april 2015 besluit de raad deze wijziging van het bestaande bestemmingsplan af te wijzen. De grondeigenaren maken hier bezwaar tegen. Op 18 november 2015 adviseert de commissie bezwaarschriften van Nieuwegein dit bezwaar ontvankelijk en ongegrond. Ook tegen dit besluit is beroep aangetekend. Op 15 februari 2017 doet de Raad van State, afdeling bestuursrechtspraak uitspraak en verklaart het beroep gegrond. “De raad heeft haar standpunten onvoldoende gemotiveerd onderbouwd.” (Klik hier voor de uitspraak)
Zo daar zitten we dan als raad en inwoners. De raad heeft haar besluiten niet voldoende onderbouwd en niet duidelijk aangegeven waarom het bezwaarschrift van de grondeigenaren geen stand kan houden. En dan laat ik geharrewar over hoe de structuurvisie geïnterpreteerd moet worden maar even in het midden. Uit de betreffende afbeeldingen kan niet eenduidig afgeleid worden dat er niet gebouwd zou mogen worden. Jammer van zo’n duur rapport.
Dan komt vanzelf de volgende vraag? Het college heeft namens de raad de taak het genomen besluit van de raad te verdedigen. Maar het is ook het college dat in 2013 de procedure op weg helpt door de aanvraag voor het bouwen op de Handelskade te honoreren, een startnotitie te presenteren en een voorontwerp bestemmingsplan aan de raad voor te leggen. Waarmee de bestemming groen veranderd wordt in bouwen. Daarna kunnen we nog jaren vooruit qua procedureel gekrakeel, maar het begin is gemaakt. Ja dan moet de raad een nieuw besluit nemen en het college mag aan de slag met het ontwikkelen van de verdediging.
Ik kan mij voorstellen dat zoiets met gemengde gevoelens plaatsvindt. In plaats van procedureel keihard terug te slaan wordt er door het college een vriendelijk verhaal over de vrijblijvendheid van de structuurvisie neergezet dat desgevraagd volgens “onze” verdediging inderdaad misschien wel wat onduidelijk is. Overigens stelt de commissie van bezwaarschriften dat de raad, waar het de structuurvisie betreft, autonomie en beleidsvrijheid toekomt.
Ook hebben we geen deskundige voor contra expertise van de dijk laten opdraven. Zelfs had de raad aldus het college met het oog op inspraak van omwonenden, een ruimtelijke afweging formeel nog niet gemaakt en de grote tegenstand vanuit de bekende nimbygroep terzijde geschoven. Er is in deze echter sprake van een veel grotere groep burgers die het niet eens zijn met de voorgenomen plannen en het verweer van het college is dan ook volkomen uit de lucht gegrepen.
De dijk is overigens zo lek als een mandje wat iedereen uit die buurt al jaren lang weet! Daarop en in bouwen is grotesk wanneer we kijken wat Rijkswaterstaat uitgeeft aan dijkversterking. Er wordt ook niet voor niets gewerkt aan een sterkere en dieper gaande nieuwe damwand. Of dat alle risico’s uitsluit is een retorische vraag alleen voor deskundigen. Die betalen overigens nooit de rekening wanneer het achteraf mis gaat.
Door de structuurvisie gaand en met vergrootglas kijkend naar vier ontwikkelingsthema’s en vijf ontwikkelzones plus kleurige tekeningen, heb ik geen enkele aanwijzing ontmoet die wijst naar de noodzaak cq mogelijkheid om op die dijk te bouwen. Dus zo onduidelijk is die structuurvisie ook weer niet. Daarbij komt dat in de toekomstvisie groen de hoogste prioriteit krijgt in onze stad. Zoals ook in Amersfoort en vele andere steden. Waarom daar niets over gezegd is door ons college?
Blijft de vraag waarom het college dit proces in 2013 in gang gezet heeft terwijl de noodzaak van die achttien woningen op die dijk volledig wegvalt tegen de enorme aantallen nieuwbouw woningen die in de structuurvisie worden aangekondigd, om over de risico’s maar niet te spreken.
Tijd om op te stappen heren? Nou ja er komen verkiezingen.
Opmerking: In het Coalitieakkoord 2014-2018 is opgenomen: ‘Nieuwegein staat bekend als een groene gemeente. Dit moet zo blijven. Bij ontwikkelingen in de stad is er aandacht voor de ecologische hoofdstructuur en groen.’
Het gaat hier om een grondeigenaar, die wel kosten kwijt is aan onderhoud, maar er niets voor terug krijgt.Logisch dat deze eigenaar de grond probeert te verzilveren door woningbouw. In toenemende mate hebben we initiatieven van burgers meer ruimte willen geven, tenzij daar goed onderbouwde bezwaren tegen zijn. Het college had weinig mogelijkheden om het eerste initiatief niet goed te keuren. Uit de ingediende plannen blijkt niet dat het onmogelijk is. Ook Rijkswaterstaat ligt niet dwars.
Huizen verstevigen eerder een dijk, dan dat hij zwakker wordt. Niemand van de bewoners ziet echter het plan zitten, ook de raad niet. Maar om plannen tegen te houden, moet er zeer veel gebeuren. De wet geeft initiatieven vanuit de burger namelijk volop de ruimte. Enerzijds willen we dat ook graag, maar niet als het niet uit komt. Dit dilemma speelt hier een grote rol. Het blijft de vraag of uiteindelijk de bewoners in dit geval hun zin krijgen.