Amateurkunst: Geen hobbyisme

De amateurkunstenaars van Nieuwegein kunnen, als zij dat wensen, een financiële steun in de rug krijgen. Dit is mogelijk door het indienen van de gemeentelijke aanvraag: Subsidie voor Amateurkunst. Deze moet voor 1 september zijn ingediend. Maar wat is amateurkunst en wie komen er voor in aanmerking? Eerst het internetadres van dit onderwerp op de gemeente site bezocht. Daar het aanvraagformulier, de bijbehorende beschrijving en de visie doorgenomen. Goed doorlezen van deze documenten is een vereiste om de aanvraag gedegen in te dienen. Als men voor het eerst een aanvraag indient, is het niet ondenkbaar dat er de nodige zaken ontbreken.

De aanvraag is mijns inziens, mede gelet op de subsidietermijn van 2 jaar, sterk geënt op instellingen en verenigingen. Daarom eens de definitie van amateurkunst specifiek voor het individu opgezocht. Als basis zijn gebruikt de omschrijvingen van het Platvorm voor Amateurkunst (PAK) wat in 2007 is overgegaan in Kunstfactor en het cultuurnetwerk Nederland. Het PAK is het overlegorgaan met de staatssecretaris. In dit overleg is de volgende definitie tot stand gekomen: Amateurkunst betreft: Kunstenaars die hun kunst beoefenen zonder daarmee primair in hun levensonderhoud te willen voorzien. Amateurkunst is daarmee geen kwalitatief begrip, maar een evenwaardig onderdeel van de kunstwereld. (citaat).

Het cultuurnetwerk Nederland hanteert dezelfde definitie. Zo geeft zij aan dat: “bij amateurs geldt dat ‘Als er ergens sprake is van cultureel bewustzijn, dan is het wel bij die burgers die actief en zonder financieel belang een bepaalde vorm van kunst beoefenen. Zij konden hun vrije tijd aan andere zaken besteden, maar ze kozen bewust voor kunst en cultuur. Niet alleen hun persoonlijke ontwikkeling is hierbij gebaat, maar ook het kunst- en cultuuraanbod.” (citaat)

Volgens het PAK is de inkomensnorm van de beoefenaar dus het criterium. Alleen wordt ‘niet professioneel’ net als ‘amateuristisch’ vaak als een kwalitatieve norm opgevat. Dit houdt niet in dat als iemand met zijn kunstbeoefening zich niet in levensonderhoud kan voorzien, zijn kunstuitingen daarom inferieur zijn. Zo bereiken veel amateurkunstenaars door talent en scholing een kwaliteit die gelijkwaardig is aan die van een beroepskunstenaar. Het is overigens een feit dat het overgrote deel van de erkende professionele kunstenaars geld toe legt op de beroepsuitoefening.

De beoordelingscommisie staat gezien de definities geen eenvoudige klus te wachten voor de beoordeling van de aanvragen van de individule amateur. Wie is voor deze commissie een amateur en wie niet? Is een fotograaf die enkele van zijn foto’s verkoopt op een expositie ineens een beroepskunstenaar geworden? Waaronder valt een kunstenaar die in opdracht beeldhouwt, een schrijver van boeken als zij er beiden niet van kunnen leven. Primair willen zij zich met hun passie in levensonderhoud voorzien, alleen het lukt niet. Geldt dan nog de bovenstaande definitie van het PAK?

Misschien is het beschikbaar stellen van een induvidule subsidie niet de beste manier om deze groep kunstenaars te promoten. Ik denk daarbij terug aan food plaza op City Plaza waar een groep kunstenaars tijdelijk een expositie ruimte inrichtte voor alle amateur kunstenaars. Dat was een poduim waar zij zich hun werk professioneel konden tonen. Het was een lust voor het oog en de verscheidenheid in aanbod breed. Het zoeken naar een geschikte plek voor continuïteit van dit experiment is niet eenvoudig. Misschien heeft de nieuwe bibliotheek nog ruimte over of zijn de openbare ruimten in het nieuwe Stadshuis op roulatiebasis te larderen met Nieuwegeinse amateurkunst.

Het beschikbaar stellen van zo’n podium is misschien wel de meest waardevolle subsidie. Voor zowel de aanvragers met het indienen als de Commissie Amateurkunst voor het inwilligen van de aanvraag veel wijsheid toegewenst. Een terugkoppeling van toegekende subsidies via de gemeentelijke internet site lijkt mij wenselijk. Zijn activiteiten/exposities of dergelijk voor de komende 2 jaar in de agenda’s op te nemen, want subsidies voor de amateurkunst gelden voor een dergelijke periode.