Er blijven vieze luchtjes hangen

Recent verscheen de ‘Vervolgaanpak luchtkwaliteit’ van de gemeente Nieuwegein. Hierin kijkt de gemeente terug op wat zij zoal gedaan heeft en stelt zij plannen voor de nabije toekomst voor. Het rapport is 50 pagina’s dik en zoals u zich kunt indenken is zij weer uiterst tevreden over zichzelf.
Luchtkwaliteit heeft de laatste jaren sterk de aandacht getrokken omdat ineens normen bleken te gelden waaraan niet voldaan kon worden en die verkeersaantrekkende projecten blokkeerden. Overheden, zoals Nieuwegein, hebben toen kosten nog moeite gespaard om deze blokkades op te heffen. Ingangsdata van normen werden verschoven, de normen gingen pas 10 meter van de wegas in, fijn stof met eennatuurlijke bron hoefde niet meer meegeteld te worden, de Raad van State legde de bewijslast voor het voldoen aan normen niet meer bij overheden en meer van zulks. Natuurlijk werden ook effectieve maatregelen getroffen, zoals het subsidiëren van roetfilters en het verlagen van maximum-snelheden, en gingen veel diesel-voertuigen naar de sloop. Zo doende kan de gemeente tevreden constateren dat alles in Nieuwegein in orde is.Bij mij blijven echter onaangename luchtjes hangen. In alle berekeningen van de huidige en de toekomstige luchtkwaliteit wordt uitgegaan van schattingen van de gemeente zelf; deze komen niet van onafhankelijke bronnen. De verleiding is natuurlijk groot deze neerwaarts bij te stellen. Bovendien zal in Nieuwegein weliswaar overal aan de wettelijke normen voldaan worden, maar nooit is vastgesteld dat deze zekerheden voor de gezondheid van mensen bieden, die hier tientallen jaren in moeten verblijven.Ondertussen heeft Nieuwegein al meer dan een miljoen euro uitgegeven aan luchtkwaliteit. De gemeente slaagt er echter niet in duidelijk te maken wat de gunstige effecten hiervan zijn. Er wordt weliswaar een hoop geschreven, maar wat het opleverde blijft mij onduidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat het verlagen van snelheden rondom het stadscentrum effectief was en nou net dat heeft nauwelijks iets gekost.Ronduit bizar vind ik het plaatsen van Palmes-buisjes dat jaarlijks 15.000 euro kost, maar hiervan vindt ook de gemeente zelf dat het niets bewijst. Het lijkt mij weggegooid geld. Ook het stimuleren van groene daken is iets dat onbewezen effecten heeft. Lijkt vooral hobbyproject.Een grote kostenpost blijkt de afgelopen vier jaren een beleidsambtenaar ad 270.000 euro te zijn. Typisch Nieuwegein; ambtenaren, die zichzelf leuk bezig houden. Ook voor de toekomst ben ik niet optimistisch over de kosten/baten-verhouding van het luchtkwaliteitsbeleid. De beleidsambtenaar, die ik eigenlijk overbodig vind, gaat onderzoeken of een Binnenstadservice haalbaar is. Hierbij worden winkels in ons stadscentrum gezamenlijk bevoorraad en niet meer individueel door ontelbare dieselbusjes. Het is een nuttig concept, maar het staat natuurlijk bij voorbaat vast dat dit niet gaat lukken (tenzij zwaar gesubsidieerd).Ook het omvormen van kantoren langs drukke wegen in woningen lijkt me niet gezond. Een extra afrit naar de A27 aan de oostkant van Nieuwegein zou dit probleem verminderen. Alles overziende lijkt de slogan ‘Nieuwegein werkt aan schone lucht’ meer op propaganda dan op een motto dat aanzet tot daden en resultaat. Past wel bij verantwoordelijke wethouder.