De bibliotheek is al lang niet meer alleen om boeken te lenen. In Nieuwegein is het de huiskamer van de stad geworden: een plek waar mensen elkaar ontmoeten, leren en koffie drinken tussen metershoge boekenkasten. Achterin lonkt de koffiebar met neonborden, in het midden slingert een witte trap omhoog naar drie verdiepingen vol verrassingen: van een consultatiebureau tot 3D-printers en zelfs de balie van Burgerzaken. En ergens daartussen, tussen workshops en muziekoptredens, wordt gewerkt aan iets heel praktisch: thuiszorgmedewerkers leren de weg vinden in de digitale wereld.
Digitale achterstand in de zorg
In Nederland hebben zo’n 2,5 miljoen mensen moeite met lezen, schrijven of omgaan met digitale apparaten. In de zorg ligt dat aantal nog hoger. “Onze medewerkers zijn fantastisch met mensen, maar sommige raken de weg kwijt in apps en systemen,” vertelt Rolanda Snaaijer, manager bij Vierstroom Hulp Thuis. “Ze weten soms niet wanneer ze moeten werken omdat ze hun rooster niet vinden. Of ze herkennen signalen van dementie niet, omdat die informatie ook digitaal staat.”
Om die kloof te dichten startte de provincie Utrecht, samen met de bibliotheek Nieuwegein, MBO Midden Nederland, het werkgeversservicepunt en zorgorganisatie Vierstroom, de pilot DigiZorg.
Foto: Provincie Utrecht – Kiki Bathoorn en Ronald Ferdinandus in de bibliotheek van Nieuwegein
Angst voor de knop
De trainingen worden gegeven in de bibliotheek door docent Ronald Ferdinandus. “De grootste uitdaging is deelnemers vinden,” vertelt hij. “Veel mensen schamen zich en verbergen hun onzekerheid. Ze bellen liever een collega dan toe te geven dat ze iets niet snappen.”
Teamleiders spelen daarin een belangrijke rol. Zij zagen wie nooit declaraties indient of ‘geen tijd’ heeft voor digitale systemen en nodigden die medewerkers persoonlijk uit. “We brengen het positief,” zegt Rolanda. “Het is leuk en leerzaam – geen examen.”
Samen durven drukken
In kleine groepjes leren deelnemers omgaan met de apps die ze dagelijks nodig hebben. “We beginnen met installeren,” zegt Ronald. “Dan is het ijs meteen gebroken. Iedereen helpt elkaar: ‘Druk gewoon op die knop, er gebeurt niks geks!’”
De sfeer is ontspannen en het effect groot. “We zien het zelfvertrouwen groeien,” vertelt Ronald. “Als ze hun certificaat krijgen, zijn ze zó trots. En dat werkt door: ze bellen nu eerder als ze vastlopen of komen naar het digitale spreekuur in de bieb.”
Verzuim voorkomen
Volgens Kiki Bathoorn, programmamaker Digitaal bij de bibliotheek, wordt het probleem vaak onderschat. “Er wordt flink geïnvesteerd in digitale zorg, maar niet iedereen kan meekomen. En iemand die denkt ‘ik kan dit niet’, haakt sneller af of meldt zich ziek. Dat is zonde. De bieb helpt om dat te voorkomen.”
Uitrollen in de regio
De provincie Utrecht wil dat elke inwoner digitaal mee kan doen en zorgt ervoor dat BiSC het project kan uitbreiden naar meer bibliotheken. Kiki geeft tips: “Laat iemand die al iets handiger is meedoen – dat stelt de rest gerust. En begin op tijd, want er komt veel bij kijken.”
Ze heeft ook een boodschap voor werkgevers: “De bieb helpt graag, maar de uren van medewerkers moeten wel betaald worden. Uiteindelijk profiteren we allemaal: de thuiszorgmedewerkers brengen onze activiteiten weer onder de aandacht bij hun cliënten. Zo komen we ook achter de voordeur.”
Zelf hulp nodig?
Kent u iemand die moeite heeft met computers, apps of online formulieren? Of wilt u zelf bijleren? Loop eens binnen bij de bibliotheek in Nieuwegein – de huiskamer van de stad helpt u graag op weg.
Ontdek meer van De Digitale Stad Nieuwegein
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Ziet er prachtig, maar ik verwacht onderricht in onderwijsinstellingen! De verwachting dat er voor de burger met problemen en vragen de juiste antwoorden en hulp aanwezig komt bedrogen uit. Hooguit een foldertje of emailadres en je kunt gaan. Dit is niet wat je als burger van de gemeente mag verwachten; het is gewoon gezellig uitziende welzijnsfabriek geworden.