De gemeente Nieuwegein heeft vandaag de programmabegroting 2026 – 2029 gepresenteerd. De begroting is een sluitende begroting met ruimte voor forse investeringen in scholen, buurten en duurzaamheid. Toch waarschuwen de cijfers ook voor een minder rooskleurige toekomst: de schuld loopt snel op en vanaf 2029 dreigt een tekort.

Investeringen in stad en inwoners
In 2026 trekt Nieuwegein ruim € 36,8 miljoen uit voor investeringen. Het zwaartepunt ligt bij onderwijs: de gemeente start op 5 locaties met de voorbereiding van nieuwe gebouwen, onder meer voor het Anna van Rijn College en in Wijkersloot en Batau Noord. Ook sportclubs profiteren, met de renovatie van kunstgrasvelden in Galecop.

Daarnaast is er geld voor wijken en leefbaarheid: het project Betere Buurt krijgt € 2,9 miljoen en in de openbare ruimte worden bruggen, speelvoorzieningen en wegen aangepakt. Het Stadshuis ondergaat groot onderhoud, waaronder een nieuwe klimaatinstallatie.

Opvallend is de extra investering in Groot Merwede, waar duizenden woningen gepland staan. Hiervoor wordt in 2026 € 200.000 extra werkbudget uitgetrokken.

Woonlasten omhoog, maar nog altijd laag in de regio
Inwoners gaan in 2026 meer betalen. De afvalstoffenheffing stijgt naar gemiddeld € 427 per huishouden, de OZB loopt op en ook de rioolheffing wordt iets lager. Afhankelijk van de gezinssituatie liggen de totale woonlasten tussen € 999 en € 1.438. Daarmee blijft Nieuwegein nog altijd goedkoper dan veel buurgemeenten.

Positieve accenten
De begroting bevat ook een aantal sterke punten. Zo blijft Nieuwegein inzetten op armoedebestrijding, laaggeletterdheid en jongerenwerk – geld dat over is uit deze raadsperiode wordt verlengd naar de komende jaren. Ook de dienstverlening wordt vernieuwd, met digitalisering, datagedreven werken en onderzoek naar het verantwoord gebruik van AI.

Verder is er aandacht voor veiligheid en leefbaarheid: cameratoezicht, jeugdwerk en de aanpak van ondermijning worden doorgezet. Op duurzaamheid blijft de stad stevig inzetten: van klimaatadaptieve maatregelen tot energietransitie.

Sluitend, maar kwetsbaar
Het meerjarig saldo blijft in 2026, 2027 en 2028 positief, maar in 2029 zakt Nieuwegein naar een tekort van € 162.000. Belangrijker: structureel gezien is de begroting niet sluitend vanaf 2028. De lasten stijgen harder dan de vaste inkomsten.

Daarbij komt dat de schuldquote oploopt van 64% in 2025 naar 84% in 2029, terwijl de solvabiliteit afneemt naar 24 %. Nieuwegein wordt daarmee financieel kwetsbaarder en afhankelijker van leningen.

Grote risico’s
Belangrijkste onzekerheden zijn de onvoorspelbare kosten in het sociaal domein (jeugdzorg, Wmo), tegenvallers bij het grondbedrijf, en de ongunstige verdeling van het Gemeentefonds – Nieuwegein is daarbij een ‘nadeelgemeente’ (een gemeente die financieel wordt benadeeld door de verdeling van het Gemeentefonds en daardoor minder geld ontvangt dan nodig is om haar taken goed uit te voeren). Ook netcongestie en personeelstekorten kunnen de uitvoering van beleid in de weg staan.

Conclusie
Nieuwegein kan in 2026 nog flink investeren in scholen, wijken en duurzaamheid en houdt de woonlasten relatief laag. Maar de keerzijde is duidelijk: de stad bouwt niet alleen bruggen en scholen, maar ook een fors oplopende schuld. Vanaf 2028 wordt de begroting structureel kwetsbaar en moet de politiek opnieuw keuzes maken.

De gemeenteraad bespreekt de begroting op 30 oktober tijdens een Avond voor de Stad. Wilt u als inwoner, ondernemer of organisatie meepraten over de begroting? Meld u dan aan door te mailen naar griffie@nieuwegein.nl. Op 6 november neemt de raad een besluit over deze begroting.