“Normaal gesproken moet je binnen zes weken een afspraak krijgen voor een hulpmiddel via de Wmo. Maar hier in Nieuwegein is de wachttijd inmiddels meer dan twintig weken – zo’n vijf maanden. Dat is natuurlijk absurd.”

Aan het woord is Robert – niet zijn echte naam – een inwoner die zijn zorgen bij ons neerlegde. Hij wil anoniem blijven, maar benadrukt dat hij niet de enige is. Binnen het bewonersinitiatief waarvan hij deel uitmaakt, zijn er talloze mensen die tegen dezelfde muur oplopen. Er lijkt een groot tekort aan personeel bij Geynwijs, vermoedelijk ook veel verloop, en Wmo wethouder Guido Bamberg krijgt de problemen maar niet onder controle. Momenteel heeft Geynwijs 150 medewerkers in dienst.  “Mensen geven het op,” zegt hij, “niet omdat hun probleem opgelost is, maar omdat ze de energie missen om te blijven strijden voor hun recht.”

Wat in Nieuwegein gebeurt, staat niet op zichzelf en is niet van korte tijd. in 2023 berichte we al het probleem van Ellie. Landelijk horen we hetzelfde verhaal: wachttijden die oplopen tot maanden, een tekort aan gekwalificeerd personeel en cliënten die klem zitten. Officieel schrijft de wet zes weken voor, in werkelijkheid wordt het een halve eeuwigheid.

‘Ellie (36) uit Nieuwegein wacht al half jaar op goedkeuring nieuwe rolstoel en is niet de enige’

De oorzaak is duidelijker dan Den Haag soms wil toegeven. Gemeenten kregen de verantwoordelijkheid voor de Wmo, maar niet het budget dat erbij hoort. Intussen groeit de zorgvraag door de vergrijzing. Wethouders in heel Nederland waarschuwen dat 2025 een rampjaar dreigt te worden. Niet omdat zij hun werk niet wíllen doen, maar omdat de rek eruit is.

Bamberg: ‘We begrijpen goed dat moeten wachten op hulp of hulpmiddelen voor veel frustratie zorgt bij inwoners. Dat Nieuwegeiners structureel meer dan 20 weken zouden moeten wachten klopt niet. Maar dat de wachttijden de 6 weken overschrijden komt helaas wel voor. Dat is – zeer begrijpelijk – extra frustrerend voor inwoners. Helaas is dit een landelijk probleem, en dus niet altijd lokaal op te lossen. Gemeente Nieuwegein en de afdeling Geynwijs werken ontzettend hard om mensen zo snel en passend mogelijk te helpen.

Nieuwegein is dus geen uitzondering, maar een spiegel van wat er landelijk misgaat. En het meest schrijnende is misschien nog wel dat juist de kwetsbare inwoners het hardst geraakt worden.

De vraag is niet of wethouder Bamberg dit in zijn eentje kan oplossen, maar of politiek Den Haag eindelijk de verantwoordelijkheid neemt. Want wie twintig weken moet wachten op een rolstoel, kan geen twintig weken wachten op daadkracht.

Verder laat Bamberg weten: ‘De aannames in bovenstaand bericht over een structureel personeelstekort en groot verloop bij Geynwijs herkennen we niet. Ook voorzien we geen rampjaar in 2025. Wel voorzien we in 2027 landelijk flinke effecten van het bekende ‘ravijnjaar’. Daarom wordt nu al gewerkt aan oplossingen om dat zo goed mogelijk te ondervangen. Sinds dit jaar is er onder andere een ‘Taskforce Wmo’ actief die helpt de uitvoerbaarheid en betaalbaarheid van de Wmo op langere termijn te garanderen.’