Even dacht ik dat het een succes zou worden: het megalomane plan om van Nieuwegein hét bruisende winkelcentrum van de regio te maken. In rotten van duizend zouden mensen uit de gehele provincie optrekken naar het spectaculair vernieuwde Cityplaza. Met moeite zouden zij nog net dat ene laatste parkeerplekje weten te bevechten in één van de vele parkeergarages, die onder meer uitgerust zouden zijn met panelen met virtueel wuivende gele gordijnen in de zon en een soundtrack van Spinvis, – of met een theatrale reis door de tijd van oerknal tot heden. Alles zou een belevenis zijn in Cityplaza, zelfs het parkeren.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik het ook best stoer vond, die plannen. Je moet maar durven, als Gemeente. Je steekt toch je nek uit. Gelukkig waren er vooraf puike afspraken gemaakt met de eigenaar van Cityplaza, het beursgenoteerde vastgoedbedrijf Cório, dat natuurlijk wel zijn aandeelhouders tevreden moet houden: die stemmen nu eenmaal niet met een rood potloodje. Die kennen hele andere munitie.
Ik was echt trots op het eindresultaat. Een prachtig Stadshuis, een wijds Stadsplein, en een zeer royaal winkelaanbod met een waaier aan horecagelegenheden. Ik hield het voor me, ik zweeg erover, ik dacht het wel, maar zei het niet: wie moest in hemelsnaam al die winkels en al die eettenten aan voldoende omzet helpen? Zo rijk is Nieuwegein niet.
En alleen als het volkomen windstil was, leidde ik vrienden en familie opgewekt rond in ons eldorado: ik wilde ze natuurlijk niet opzadelen met dat afschuwelijke trekgat rond het Stadshuis, dat enkel echt weldadig aanvoelt in de zomer, als het KNMI code rood afgeeft vanwege een hittegolf met extreem hoge gevoelstemperaturen en een aanzienlijke kans op smog. En natuurlijk kon ik mijn mond niet houden: het Stadsplein mocht nu nog wat kaal ogen, maar binnenkort zouden de marktkraampjes op zaterdag het plein de allure geven van een doorsnee Italiaans stadje. De kleuren, de geuren, de geluiden, en de wind.
Het is nog geen jaar geleden, de officiële opening van het Marktplein en de Binnenstede. En nu al is het hommeles, goed hommeles.
Ik kijk nog eens op de site van Cório, naar hun missie. Ze zijn er – zeggen ze – om favoriete ontmoetingsplekken te scheppen voor mensen, met oog voor de omgeving en sociale perspectieven. Dan moet het ze toch te denken geven, de toenemende leegstand door faillissementen, de onverhuurbaarheid van spiksplinternieuwe winkelpanden. Dan moet het ze toch een doorn in het oog zijn dat er straks geen diversiteit meer is in het winkelaanbod. Dat de speciaalzaken verdwijnen, dat we straks opgescheept zitten met een nestje doorsnee winkelketens als Kruidvat, Etos, Blokker of Bruna.
Zou Cório nooit gehoord hebben van het domino-effect? Dat de ene leegstand de andere uitlokt?
En waar is de Gemeente als het culturele erfgoed van Nieuwegein op het spel staat? Waar is Adriani nu de enige literaire boekhandel in de regio zijn deuren moet sluiten? Het verlies van Manschot is een intellectuele aderlating, het is het verlies van een ontmoetingsplek voor mensen, die van boeken houden, maar bovenal brengt het Nieuwegein terug van een stad in opmars naar een onbeduidend dorp.