Het vertrouwen van de burger

Wie de laatste tijd het nieuws een beetje gevolgd heeft kan het niet ontgaan zijn dat er in de media veel aandacht is over het vertrouwen van de burger. Vertrouwen in de overheid, in de politiek, in bestuurders, in verantwoordelijken. De algemene teneur is dat er steeds minder vertrouwen bij de burgers is. Onderzoeken van onder andere het Centraal Plan Bureau (CPB) bevestigen dit beeld.Of dat beeld ook terecht is, kan ik niet zeggen. Mijn waarneming is slechts een persoonlijke en deze is niet op wetenschappelijk verantwoorde manier tot stand gekomen. Wat ik wel weet is dat er in de berichtgeving een duidelijke trend is om het beeld van de “wantrouwende burger” te bevestigen. Eveneens neem ik (subjectief, maar toch) waar dat sommige politieke vertegenwoordigers hier een slaatje uit proberen te slaan. Dit komt zowel op landelijk als lokaal niveau voor.Nu bestaat er zoiets als vrije meningsuiting. Een (grond)recht waar ik als oprecht liberaal zeer aan hecht. Men mag dus zeggen / schrijven wat men wil. Dat betekent echter niet dat je dat ook maar altijd moet doen. In ieder geval blijft de spreker / schrijver verantwoordelijk voor zijn / haar eigen woorden. Binnen die verantwoordelijkheid kan het helemaal geen kwaad even na te denken wat de uitwerking van uitlatingen kan zijn.Neem nu als voorbeeld de afgelopen week actuele kwestie over “de moord op Nienke”. Netwerk bracht in het nieuws dat er bewijsmateriaal was achtergehouden, waardoor iemand ten onrechte veroordeeld werd. Op zich een schandelijke zaak als het waar is. Dat zal zondermeer uitgezocht moeten worden. Maar hebben de nieuwsbrengers en napraters enig moment stil gestaan bij de ouders en andere nauw verwanten van Nienke? Ik vrees van niet.Een ander nieuwsbericht: vliegmaatschappijen sturen vliegtuigen met te weinig brandstof de lucht in vanwege de hoge brandstofprijzen. Ongetwijfeld zal er een kern van waarheid in dit bericht zitten. De brandstofprijzen zijn hoog en dus zullen vliegmaatschappijen daar rekening mee houden. Alleen geloof ik niet dat zo’n maatschappij daarbij het risico neemt zichzelf letterlijk de grond in te boren. Desalniettemin is dat het beeld dat de burger wordt voorgehouden.Een voorbeeld op lokaal niveau. De kwestie “fijnstof”. Daar had de gemiddelde burger anderhalf jaar geleden nog nooit van gehoord. Niet dat het probleem er toen niet was, maar er werd niet over geschreven. Ja, het is een (groot) probleem, waar op lokaal, regionaal, landelijk en internationaal niveau wat aan moet gebeuren. Ja, het kan negatieve invloed hebben op de gezondheid van sommige mensen (zoals ik ook beroepsmatig weet). Maar nee, het is niet zo dat de voorstanders van de huidige Nieuwegeinse binnenstadsplannen de gezondheid van omwonenden aan hun laars lappen. Toch is dat het beeld dat sommige tegenstanders oproepen en met succes. Diverse bewoners geven aan zich zorgen te maken over de gevolgen voor hun gezondheid, n.a.v. de berichtgeving. Dat zij zich zorgen maken is terecht en verdient alle aandacht. De berichtgeving is echter in mijn ogen ongenuanceerd en doet daarmee veel stof onnodig opwaaien.Het jammeren is daarbij dat het opkloppen van al dit stof niet tot doel heeft de situatie voor de burgers te verbeteren. Het doel is weerstand te kweken door onrust te zaaien. Het resultaat zou echter wel eens wantrouwen van de burger kunnen zijn.Kortom: wie onrust zaait zal wantrouwen oogsten, maar wie is daar nu mee gediend?Johan van Everdingen